بوعلی بوعلی باب سلامتی
خواص کرفس در طب سنتی
کرفس لاغر کننده بسیار قوی و چربی سوز
کرفس دردهاى لگن خاصره، سیاتیک، نقرس، درد پشت و اکثر بیمارى هاى سرد بلغمى مفید است.
ترکیبات شیمیایى کرفس:
از نظر ترکیبات شیمیایى کرفس وحشى طبق بررسىهاى دانشمندان شیمى و آزمایشگاهها داراى کمى اسانس روغنى فرّار و آپى ئین است. میوه آن در حدود ۳- ۲ درصد اسانس زردرنگ مایل به سفید دارد که شامل دى- لیمونن ۶۰ ، دى- سلینن و ۳- ۵/ ۲ درصد سدانولید و ۵/ ۰ درصد از سدانوئیک اسید انیدرید مى باشد. به علاوه در تخم کرفس در حدود ۱۰ درصد مواد غیر محلول وجود دارد
در گزارش بررسىهاى دیگرى آمده است که در کرفس وحشى مواد آپىئین، آپىژنین، مانیت ، اینوزیت ، آسپاراژین ، گلوتامین ، کولین، لیناماروز و ویتامینهاىC ,B ,A [روا] وجود دارد. والتروئلا در گزارشى از ترکیبات وحشى به جاى مواد لیناماروز و ویتامینها، مواد پروتئین و لیناز را ذکر کرده است. کل اسیدهاى موجود در آن عبارتاند از اسیدهاى رزینى و اسیدهاى چرب که شامل پالمیتیک اسید، پتروسلینیک اسید (قسمت عمده)، اولئیک اسید و لینولئیک اسید مىباشد
در هند ریشه گیاه به عنوان مدّر و اصلاح کننده مزاج و در موارد استسقا و کولیک تجویز مى شود. تخم کرفس محرّک، مقوى قلب، بادشکن، مدّر و قاعده آور و به عنوان ضدعفونى کننده در موارد برونشیت و آسم و براى رفع ناراحتى هاى کبد و طحال مصرف مى شود.
در چین از کرفس وحشى براى تقویت معده [روا] و به عنوان خنک کننده، آرام بخش، اصلاح کننده مزاج، براى کمک به هاضمه، براى معالجه ترشحات عادت ماهیانه و اختلالات گوارشى کودکان تجویز مى شود [استوارت].
کمک بسیار مؤثرى براى ازدیاد ترشح ادرار است [لوئى].
در هندوچین کرفس وحشى خام مهیّج است ولى پس از پخته شدن قسمت عمده خواص آن از دست مى رود [پتلو].
در فیلیپین از جوشانده گیاه به عنوان مدّر و قاعده آور استفاده مى شود [گررو]. ریشه کرفس براى معالجه استسقا و کولیک مصرف مى شود. و تخم کرفس را براى کمک به رفع سوءهاضمه به عنوان محرّک و ضد اسپاسم براى کنترل آسم و برونشیت مى خورند [والنزوئلا].
کرفس وحشى از نظر طبیعت طبق رأى حکماى طب سنتى گرم و خشک است.
ریشه کرفس یا بیخ آن سیاهرنگ با ریشک هاى دراز باریک که کلا مصرف مى شود و از نظر خواص دارویى از سایر اعضاى آن قوى تر است و پس از آن از تخم آن که از نظر خواص در درجه بعدى قرار دارد استفاده مى شود.
در مورد خواص کرفس معتقدند که خوردن آن براى نفس تنگى، درد پهلو، سکسکه، رفع قى و دلپیچه و درد شکم مفید است. محرک اشتها و نیروى جنسى مى باشد. اگر با داروهاى مسهل خورده شود به عمل آنها کمک مى کند. ضد نفخ و بازکننده گرفتگى ها و انسداد کبد و طحال مى باشد. مدّر است و قاعده آور و براى پاک کردن کلیه، مثانه، سرخجه، سرخک، لرزهاى بلغمى، دردهاى لگن خاصره، سیاتیک، نقرس، درد پشت و اکثر بیمارىهاى سرد بلغمى مفید است. اگر آب کرفس با آب انار و شکر جوشانیده و خورده شود به عنوان ضد سم اثر مى کند و خوردن دمکرده برگ و بیخ آن براى مقابله با داروهاى سمّى کشنده و نیش گزندگان سمّى مفید است.
ضماد کرفس بتنهایى و یا با عسل ورمها را تحلیل مى برد.
کرفس براى گرم مزاجان مضّر است و محرّک صرع مى باشد.
مقدار خوراک از جرم ریشه آن تا ۱۲ گرم و اگر دمکرده ریشه خورده شود ۴۰- ۲۰ گرم است.
ریشه گیاه کرفس براى رفع عوارض مربوط به وجود اسید اوریک و سنگ کلیه و مثانه و یرقان و وجود آلبومین در ادرار و رفع سرفه مفید است. در موارد التهاب کلیه مصرف آن تجویز نمى شود.
عصاره کرفس وحشى به مقدار ۵۰ گرم در روز مدّر و ۱۵۰ گرم در روز تب بر است. غرغره عصاره تازه برگ خام کرفس براى رفع عوارض کمبود ویتامینC مفید است.
سایر تحقیقات علمى که دانشمندان در مورد کرفس وحشى انجام داده اند.
در یونان قدیم مرسوم بوده است به پهلوانانى که در مسابقات ورزشى و پهلوانى رکوددار بودند به عنوان جایزه در مراسمى شراب تخم کرفس داده مى شد. و الکسیر کرفس در تمام دوران تاریخ از روزگاران کهن تا حال همیشه به عنوان داروى شفابخش مصرف مى شده است. در حال حاضر نوشابه غیر الکلى با اسانس و عطر کرفس به نام تجارتىDr Brown’s Cel -Ray Soda که در بازارهاى دنیا عرضه مى شود، نشانهاى از این توجه است.
خواص کرفس در طب هند:
در مکتب پزشکى سنتى هندى آیورودا از قرنها پیش تخم کرفس را براى معالجه سرماخوردگى، انفلوانزا، سوءهاضمه، آرتروز و بیمارى هاى کبد و طحال تجویز مى کردند.
خواص کرفس در طب آلمانى :
کارشناس گیاه درمانى معروف آلمانى به نامHildegard of Bingen در یادداشت هایش مى نویسد: هرکسى که مبتلا به آرتروز و نقرس است باید از گرد تخم کرفس استفاده کند. زیرا تخم کرفس داروى شفابخشى براى این بیمارى هاست.
خواص کرفس در طب انگلیسى :
کارشناس گیاه درمانى دیگر انگلیسى به نامJohn Gerard ادعا مى کند که کرفس ترشحات ادرار را زیاد مى کند و براى کم کردن وزن و خارج نمودن بلغم از سر انسان مفید است. کارشناس گیاه درمانى دیگر انگلیسى قرن هفدهم به نامNicholas Culpepper نیز تخم کرفس را به عنوان مدّر و مفید براى بیمارىDropsy توصیه مى کنند.
خواص کرفس در طب غربى :
سایر دانشمندان گیاه درمانى غربى تخم کرفس را براى رفع بى خوابى، کاهش وزن، عصبانیت، انواعى از سرطان، افزایش ترشحات عادت ماهیانه و سقط جنین توصیه کرده اند. در برخى موارد براى تحریک نیروى جنسى نیز تجویز شده است. ولى عجیب است که پزشکان گیاهشناس و بتانیست قرن نوزدهم امریکا توجهى به این خواص درمانى مفید کرفس نداشته اند و کرفس را به صورت یک زیرنویس ساده و ذیل شرح گیاه جعفرى به عنوان گیاهى از منسوبان نزدیک جعفرى معرفى مى کردند ولى کارشناسان گیاه درمانى معاصر امریکا کرفس را به عنوان یک گیاه مدّر، آرامبخش، مسکن و افزایش دهنده و بازکننده عادت ماهیانه و داروى مؤثرى براى درمان نقرس، آرتروز، چاقى، اضطراب و بى اشتهایى به غذا معرفى مى کنند.
کرفس از نظر مبارزه با چاقى
در تخم کرفس یک ماده مدّر وجود دارد و وجود این ماده به اعتقاد عامه درباره خاصیت تخم کرفس براى کاهش وزن اعتبار مى بخشد زیرا کم شدن آب بدن در اثر ادرار زیاد به کم شدن وزن منجر مى شود. البته باید توجه شود که معمولا اگر وزن کسى در اثر خوردن داروهاى مدّر کم شود، اساسى نیست و اگر سایر مراقبتهاى لازم اعمال نشود وزن به صورت اول بازمى گردد و کلید اساسى کاهش وزن کم کردن چربى در خوراکى ها و استفاده از هیدراتهاى کربن پیچیده به جاى هیدرات کربن ساده چون قند و شکر سفید و نظایر آن و همچنین انجام تمرینهاى ورزشى و راهپیمایى مى باشد.
اثر تخم کرفس در کاهش فشار خون بالا
پزشکان معمولا براى کاهش فشار خون داروهاى مدّر تجویز مى کنند. در یک تحقیق علمى جدید نشان داده شده است که تزریق اسانس و روغن کرفس به خرگوش و سگ به مقدار محسوسى فشار خون را کاهش داده است البته مردم اسانس و روغن کرفس را از طریق تزریق و یا سرنگ نمى خورند ولى دانشمندان چینى گیاه کرفس را به ۱۶ نفر که از فشار خون بالا رنج مى بردند داده اند و در ۱۴ نفر آنها کاهش محسوس در فشار خون ایجاد شده است.
اثر تخم کرفس در بیمارى هاى قلبى ناشى از جمع شدن مایع
وجود ماده شیمیایى فعّال با اثر مدّر در تخم کرفس، شهرت سنتى آن را در کنترل بیمارى قلبى ناشى از تمرکز مایع تأیید مى کند. اگر مبتلا به چنین بیمارى هستید در مورد مصرف تخم کرفس با پزشک خود مشورت نمایید.
اثر تخم کرفس در رفع اضطراب و بى خوابى
در اسانس روغنى تخم کرفس یک مواد شیمیایى به نامPhthalides وجود دارد که در جانوران آزمایشگاهى اثر مسکن نشان داده است. با اینکه معمولا آزمایشهایى که روى جانوران آزمایشگاهى دیده مى شود همیشه قابل تسرى به انسان نیست ولى معهذا اگر دچار حالت نگرانى، دلواپسى، دلشوره، اضطراب و عصبانیت هستید خوردن تخم کرفس را امتحان کنید.
اثر تخم کرفس در بیمارى قند
تحقیقات متعددى نشان داده است که تخم کرفس در کاهش قند خون مؤثر است.
چون بیمارى قند از بیمارى هاى موذى و ناراحت کننده است، توصیه مى شود که تخم کرفس را نیز براى کاهش قند خون امتحان کنید.
اثر تخم کرفس در تأمین سلامتى زنان
تخم کرفس در جانوران انقباض رحمى را تحریک مى کند و موجب افزایش ترشحات عادت ماهیانه و سقط جنین مى شود. با اینکه آزمایشهاى روى جانوران همیشه قابل تسرى به انسان نیست ولى توصیه این است که زنان باردار از مصرف تخم کرفس خوددارى کنند ولى ساقه هاى کرفس زیان آور نیست و سایر زنان غیر باردار ممکن است آن را براى باز شدن عادت ماهیانه قطع شده امتحان کنند ولى تخم کرفس را هیچوقت براى سقط جنین نباید امتحان کرد.
اصولا مواد مدّر براى رفع ورمها و نفخ هایى که در اثر جمع شدن مایعات قبل از عادت ماهیانه ایجاد مى شود کمک مى کنند و لذا زنهایى که از نفخ و ناراحتى هاى قبل از عادت ماهیانه رنج مى برند ممکن است از تخم کرفس در دوره ناراحتى قبل از عادت ماهیانه استفاده کنند.
سایر درمانهاى احتمالى کرفس
کرفس داراى موادى است به نام پسورالن که براى درمان سودا و اخیرا براى درمان شکلى از سرطان به کار رفته است. ولى براى اینکه کرفس براى بیمارى هاى فوق به عنوان درمان مطمئن مورد توجه قرار گیرد احتیاج به بررسىها و پژوهشهاى بیشترى است.
مقدار مصرف کرفس:
تخم کرفس با نظر پزشک ممکن است براى درمان فشار خون بالا و ناراحتى هاى قلبى ناشى از تمرکز مایعات و بیمارى قند مصرف شود. از دمکرده مطبوع آن مى توان به عنوان آرامبخش و باز کردن عادت ماهیانه استفاده نمود. براى این کار باید ۲- ۱ قاشق مربّاخورى از تخم کرفس که تازه کوبیده شده باشد در یک پیمانه آب جوش (۲۲۰ گرم) مدت ۲۰- ۱۰ دقیقه خیس نمود و تا ۳ پیمانه در روز خورد. از نظر مصرف تنطور آن نصف تا یک قاشق مربّاخورى تا سه بار در روز خورده شود.
از فرآورده هاى تخم کرفس به کودکان زیر دو سال نباید داده شود و براى کودکان بزرگتر و افراد بزرگتر از ۶۵ سال مى توان با دمکرده رقیق آن آغاز نمود و بتدریج غلظت آن را تا حد مجاز رسانید.
فاکتورهاى ایمنى در مصرف فرآورده هاى کرفس
اصولا مواد مدّر همیشه باید با نظر پزشک مصرف شود، زیرا این مواد ذخیره پتاسیم بدن را خارج مىسازند. پتاسیم از مواد مغذى بسیار لازم براى بدن است و اشخاصى که از مواد مدّر استفاده مى کنند باید با نظر کارشناس گیاه درمانى از خوراکى هاى داراى پتاسیم زیاد مانند سبزى هاى تازه، موز، ملاس سیاه و نظایر آن استفاده کنند که جانشین الکترولیت از دست رفته بشود.
تخم کرفس و اسانس روغنى کرفس از مواد غیر سمّى هستند و در لیست سازمان نظارت بر خوراک و دارو در امریکا در ردیف مواد گیاهى بدون زیان قرار داده شده اند.
بنابراین باستثناى زنان باردار و مادران شیرده و کودکان زیر دو سال بقیه افراد اگر داروهاى مدّر دیگرى مصرف نمى کنند مى توانند از فرآوردههاى کرفس در حد مجاز استفاده کنند و اگر در جریان استفاده ناراحتى هایى از قبیل اختلال معده یا اسهال ایجاد شد مقدار مصرف را کاهش داده و یا قطع کنند و اگر این علایم حد اکثر ظرف دو هفته رفع نشد به پزشک خود اطلاع دهند.
تهیه و تنظیم از تیم پژوهشی بوعلی باب سلامتی
www.boalii.ir
استفاده از مطالب سایت بدون ذکر منبع طبق ماده ۱۲ قانون جرائم رایانه‌ای مورد پیگیری قرار خواهد گرفت
