بوعلی بوعلی باب سلامتی
درمان دمل در طب سنتی به زبان بوعلی سینا در کتاب قانون
دمل نیز از جنس خراج است و اکثرا سبب پیدا شدن دمل از بدهضمى و از حرکت کردن بر شکم سیرى و حالات شبیه آن است.
دمل تا در ژرفاتر باشد بدتر است.
علاج دمل:
هرگاه دیدى که دمل بر رویه بدن پیدا شده است، تا تقریبا سه روز عین داروهاى علاج ورم گرم را به کار ببر! بعد از آن کوشش کن که دمل تحلیل برود- که البته کمتر احتمال دارد تحلیل برود- و اگر تحلیل نرفت به پخته گردانیدنش همت گمار!
نکند علاج دمل را به اهمال بسپارى و بدان اهمیت ندهى. ممکن است و بارها اتفاق افتاده که دمل به خراجى بزرگ تبدیل شده است.
اگر زود به داد بیمار برسى و در حدى که لازم است او را پاکسازى کنى- پاکسازى از راه خون گرفتن یا اسهال دادن و یا هرطور که مصلحت مىدانى باشد- از سرانجام دمل مطمئن مىشوى که به خراج بزرگ تبدیل نمىشود.
اگر ته دمل سفت بود و دمل تپش داشت، حتما باید در پخته گردانیدنش کوشش کنى؛ که تپیدن نشان از نزدیک شدن به پختگى دارد و باید تو در رسانیدنش کمک کنى.
کسى که دملهاى بسیار بر پوستش پیدا مى شوند، خود را اسهال دهد(یعنی مواد مسهلی استفاده شود) و همیشه به حمام برود و خود را در حمام بخیساند و بدنش را زیاد شستشو دهد- که پوستش تنکتر شود- و زیاد ورزش کند، دمل از او دستبردار مى شوند.
داروهایى که دمل را مى رسانند:
داروهایى که اگر بر دمل بگذارند آن را مى رساند از این قرارند:
۱- بزر مرو کوبیده را با شیر مخلوط کنند و بسرشند.
۲- بزر مرو را با افشره انجیر مخلوط کنند.
۳- خردل و عسل
۴- انجیر و عسل
۵- گندم را در دهان با دندان خرد و خمیر کنند و بر دمل گذارند.
۶- مویز با بورک کوبیده شود.
۷- انجیر و خردل را با روغن سوسن مخلوط کنند و بر دمل بگذارند.
۸- دارویى که به نام داروى دملى مشهور شده خوب است.
۹- دارویى که به داروى خمیرترشى نامیده شده است خوب است.
ترکیبات داروى خمیرترشى از قرار زیر است.
نسخه:
روغن حیوانى به وزن ده مثقال و نیم، خمیر ترش ترشیده چهارده مثقال، بزر کوبیده مرو و بزر اسفرزه از هریک ده مثقال و نیم، شیر انجیر بیست و یک مثقال، شنبلیله و بزر کتان از هریک به وزن پنج درهم. همه را در شیر بریزند و شیر بر آتش بجوشد و استعمال کنند؛ که دارویى است میانهرو به آرامى دمل را مىرساند.
اگر دمل به پخته شدن تن نداد و حرارت ثابت داشت و بیمار از آن احساس سنگینى کرد، خون از رگى بگیر که جاى دمل را تغذیه مىکند و سپس حجامت بر جاى دمل بگذار! اما مواظب باش این عمل حجامت گذارى را در همان آغاز کار بکار مبر، مبادا خون چرکالوده بیرون آید و خلط غلیظ و پرمایه باقى بماند و به قرحه سفت و سخت بینجامد.
اگر دیدى که دمل پخته و رسا شده است اما از پوست کلفتى دهان باز نمىکند که ریم و چرک را بیرون دهد، آن را به ترکیدن وادار کن! اگر با داروى ترکاننده علاج شد، بهتر؛ وگرنه به همان دستورى که در ترکانیدن خراج ذکرش آمد آن را نیشتر بزن!
بزر کتان و چلغوز کبوتر و خمیر ترش از جمله داروهاى خوب ترکاننده دمل هستند.
با توجه به مطالب ذکر شده از کتاب قانون بوعلی سینا در درمان دمل میتوان از موارد زیر که حاصل تجربیات گروه بوعلی باب سلامتی در درمان دمل است استفاده کرد
بعد از سر باز کردن دمل روزی ۵ الی ۶ باز روی دمل را با ترکیب سقز و روغن حیوانی(روغن که از کره گاوی و محلی به دست می آید) پانسمان کنید
این عمل باعث میشود که دمل خون آبه و چرک را به مرور از بدن خارج کند
شاید این عمل ۷ الی ۱۰ روز طول بکشد
و همچنین در طی دوره درمان از موارد زیر استفاده شود
در طی دوره درمان از ترکیب عرق کاسنی+ شاطره+ خارخاسک روزی دو لیوان مصرف شود(به مدت ۲ ماه)
شربت اخلاط ثلاثه تهیه کرده و روزی یک وعده مصرف شود(به مدت یک ماه)
نیم ساعت قبل از صبحانه یک قاشق خاکشیر در یک لیوان آب جوش حل کرده و میل شود (به مدت یک ماه)
زالو درمانی اطراف دمل برای درمان و ریشه کن کردن دمل انجام شود
تهیه و تنظیم از گروه بوعلی باب سلامتی
منبع: ابن سینا، حسین بن عبد الله – مترجم: شرفکندى، عبد الرحمن، قانون (ترجمه شرفکندى)، ۸جلد، سروش – تهران، چاپ: دهم، ۱۳۸۹ ه.ش.
