بوعلی بوعلی باب سلامتی
اسطوخودوس قویترین گیاه خواب آور
اسطوخودوس از کلیه داروهاى خواب آور که امروزه در عظیم ترین کارخانه هاى داروسازى دنیا ساخته مى شوند قویتر است، اسطوخودوس بر خلاف قرص های صنعتی که خواب مصنوعى ناراحت کننده ایجاد مى کنند، ضعیف کننده اعصاب هم هستند، ولى اسطوخودوس که ساخته دست طبیعت است با نیروى اعجازآمیز و شگفت آور خود در عین حال، خواب آور و مقوى مغز و اعصاب است.
اسطوخودوس گیاهى است که به حالت خودرو در تپه ها و کوه ها نورآباد لرستان وجود دارد و روى برگهاى اسطوخودوس کرک هاى به خصوصى دیده مى شود، که روى آنها کیسه هاى بسیار ریز ذره بینى، محتوى اسانس هاى معطر قرار گرفته است و اگر دست به برگها اسطوخودوس برسد، کیسه پاره و اسانس پراکنده مى شود.
اسطوخودوس به سبب خواص متعدد طبى که دارد از قرن ها پیش مورد توجه محافل پزشکى کشورهاى اروپایى قرار گرفته، در قرن حاضر نیز تحقیقات تازه اى روى اسطوخودوس انجام شده است و اسطوخودوس را در طب به کار مى برند، ولى اسطوخودوس در عطرسازى بیشتر مورد استعمال دارد.
هم اکنون در کشورهاى فرانسه، انگلستان، سویس، اسپانیا، ایتالیا، روسیه و سایر کشورهاى اروپایى از اسطوخودوس استفاده مى کنند و در بسیارى از مناطق علاوه بر اینکه همه ساله مقدار زیادى از اسطوخودوس به طور خودرو وجود دارد، مورد مصرف قرار مى گیرد. مقدار زیادی هم اسطوخودوس کشت مى شود
مثلا در کوه فرانتو در فرانسه، تقریبا به مساحت یازده هزار هکتار به طور خودرو اسطوخودوس وجود دارد و در آلپ هاى سفلى همه ساله متجاوز از هزار هکتار در زیر کشت اسطوخودوس قرار مى گیرد که از آن ۴۱ تن گل اسطوخودوس به دست مى آورند.
روى هم رفته، در کشور فرانسه، کشت سالیانه اسطوخودوس ده هزار تن است که ۱۰۰- ۸۰ تن اسانس از اسطوخودوس مى گیرند. همین یک نمونه براى اثبات اهمیت مصرف اسطوخودوس در کشور فرانسه کافى است.
چون گلهاى اسطوخودوس براى استخراج اسانس، طاقت حمل و نقل ندارند، باید عمل تقطیر هرچه نزدیک تر به مرکز کشت یا مناطقى انجام گیرد که اسطوخودوس به طور خودرو وجود دارد. به این جهت در کشورهاى اروپایى وسایل تقطیر متعددى را از راه هاى باریک کوهستانى به این مناطق حمل کرده عمل تقطیر را در کنار چشمه سارها و جویبارها انجام مى دهند.
در کشور فرانسه متجاوز از ۳۰۰۰ دستگاه تقطیر براى گرفتن اسانس اسطوخودوس همه ساله به کار مى افتد.
خواص طبى اسطوخودوس:
نخستین خاصیت اسطوخودوس که بسیار جالب و حائز اهمیت است، خاصیت ضد عفونى آن است.
طبق تحقیقات دقیقى که کلیو و همکارانش انجام داده اند، اسانس اسطوخودوس، استافیلوکوک و باسیل تیفیک را در پلاک هاى ژلوز از بین مى برد. دمکرده اسطوخودوس، باسیل تیفیک را در مدت ۴۸- ۲۴ ساعت نابود مى کند.
بنابراین اسطوخودوس را مى توان به عنوان یک داروى مؤثر براى درمان مطبقه (تیفوئید) تجویز کرد و اثر اسطوخودوس در این بیمارى، مانند آنتى بیوتیک هاى جدید (انواع کلرامفنیکل) است.
باید دانست همانطور که انواع ویتامینها در میوه ها، سبزى ها و محصولات مختلف حیوانى و گیاهى وجود دارد ولى به وسیله تبلیغات قوى مؤسسات سازنده داروهاى اختصاصى، ویتامینهاى مصنوعى جانشین آنها شده و مبتلایان به کمبود ویتامین، به جاى اینکه به منابع طبیعى- که اثر آنها بهتر و قاطع تر است- متوسل شوند، به محصولات مصنوعى پناه مى برند، به همان طریق، انواع آنتى بیوتیک ها در منابع طبیعى اعم از حیوانى و گیاهى وجود دارد که خیلى کمتر شناخته شده است. زیرا امروزه تمام توجه محافل پزشکى و داروسازى دنیا به منابع مصنوعى و صنایع عظیم داروسازى و لابراتوارهاى سازنده دارو معطوف شده است، بنابراین،
بااینکه گروهى از محققان معروف با کارهاى علمى خود ثابت کرده اند که اسطوخودوس در نابود کردن باسیل هاى تیفیک همان کار کلرامفنیکل را مى کند، با این همه، اذهان عمومى پزشکان دنیا به سبب نفوذ تبلیغات جدید حاضر به قبول این حقیقت نیستند.
اسطوخودوس علاوه بر تأثیرى که روى باسیل هاى تیفیک دارد، بر استافیلوکوک و سایر میکروب هاى عمومى نیز مؤثر است، به این جهت- به طورى که لئونس کارلیه و دیگران ثابت کرده اند- اسطوخودوس براى درمان تمام عفونت هاى مجارى تنفس، آسم، سیاه سرفه و گریپ مفید واقع مى شود. حتى به طورى که پلانشون در کتاب مفردات پزشکى مى نویسد از نظر خواص ضد عفونى و التیام دهنده اى که دارد، اسطوخودوس را براى پانسمان زخم ها به کار مى برند.
(به صورت پماده اى اسانس دار). پلانشون مى نویسد: «از گل اسطوخودوس، ماده اى استخراج مى کنند که در التیام زخم ها مؤثر است».
خواص اسطوخودوس در کتب طب سنتی ایران:
پزشکان قدیم ایران بر خاصیت ضد عفونى اسطوخودوس واقف بوده و آن را براى درمان عفونت اخلاط به کار مى بردند. مخصوصا در کتاب قرابادین کبیر، جلد اول، صفحه ۲۰۴، چاپ هند، مى نویسد:
طبخ اسطوخودوس تا سه درهم (هر درهم معادل ۵/ ۳ گرم است) در امراض سینه و سعال [ (سرفه)] و نزلات از زوفاى خشک قوى تر است.
چنانکه گفتیم لئونس کارلیه نیز در کتاب خود به همین مطلب اشاره کرده و آن را براى درمان عفونت هاى مجارى تنفس، آسم، سیاه سرفه و گریپ مفید دانسته است.
اسطوخودوس قویترین گیاه خواب آور در بین گیاهان طبی می باشد:
مهمترین خاصیت اسطوخودوس که از آن مى توان به طور عموم استفاده کرد، خاصیت خواب آور آن است.
پلانشون در صفحه ۱۸۶۸، کتاب مفردات پزشکى مى نویسد:
تجربیات کدک و مونیه و لزیور نشان داده است که اسانس اسطوخودوس از راه جهاز هاضمه و تزریق تحت جلدى یک خواب آور واقعى است. همچنین قابلیت تحریک مغز و نخاع را کم کرده و یک نوع مخدر خواب آور قوی مى باشد.
ولى براى اینکه اثر خواب آور اسطوخودوس زیادتر شود آن را با سنبل الطیب (و الریان) مخلوط، سپس آن را تجویز مى کنند، به این ترتیب که شب هنگام خواب پنج گرم اسطوخودوس و ده گرم ریشه سنبل الطیب را در دو الى سه فنجان آب جوش، به مدت پنج دقیقه دمکرده، پس از صاف کردن مى آشامند. آنچه در خاصیت اسطوخودوس عجیب به نظر مى رسد، این است که علاوه بر خواب آور بودن، مقوى قلب و اعصاب است.
لئونس کارلیه مى نویسد:
اگر مدت چند هفته اسطوخودوس را مصرف کنند، مقوى است و در مورد معالجه رعشه اعضاى بدن، سرگیجه، انواع سردرد، فراموشى و عصبانیت تأثیر فراوان دارد.
به جرأت مى توان گفت که دانشمندان اروپا این خواص اسطوخودوس را از پزشکان قدیم فراگرفته و از کتب آنان اخذ کرده اند، زیرا ما عین معرفى این خواص را در آن کتاب ها مى بینیم، چنانکه در قرابادین کبیر، جلد ۱، صفحه ۲۰۴ ضمن شرح خواص اسطوخودوس عینا مانند کتاب لئونس کارلیه، به تقویت قلب، دماغ، درمان رعشه، دوار (سرگیجه)، درد اعصاب و تقویت ذهن اشاره مى کند و مخصوصا مى نویسد:
اسطوخودوس مقوى قواى دماغى و جاروب دماغ است و مغز را از جمیع فضول بلغمیه و سوداویه پاک مى گرداند و نیز براى درمان صرع و مالیخولیا و نسیان [ (فراموشى)] نافع است
طرز تهیه مربای اسطوخودوس:
چون گل اسطوخودوس را مربا سازند، با شکر یا عسل و هر شب به اندازهاى که از گل آن یک مثقال محتوى باشد تناول نمایند و به آن ادامه دهند رافع غم و وسواس و موجب تفریح است تفریحى قوى و طرز تهیه مرباى اسطوخودوس مانند سایر مرباها است و مقدار شکر یا عسل دو برابر وزن اسطوخودوس باید باشد و اگر هر روز ۱۵ گرم از این مربا خورده شود تفریح مى آورد و مقوى حافظه و ذهن است و سایر خواص که ذکر شد نیز بر آن مترتب مى باشد؛
طرز تهیه شربت اسطوخودوس:
به همین منظور مى توان شربت اسطوخودوس را نیز تهیه کرد به این ترتیب که صد گرم اسطوخودوس خشک را در ۹۰۰ گرم آب و ۱۰۰ گرم گلاب یک شب تا صبح بخیسانند و صبح به طور ملایم بجوشانند تا ثلث آن باقى بماند. سپس صاف کرده ۴۵۰ گرم قند یا عسل در آن داخل نموده بجوشانند تا قوام آن مانند شربت غلیظ شود، روزى ۲ قاشق آشخورى تناول نمایند.
تمام مطالب در سایت بوعلی باب سلامتی زیر نظر متخصصین طب سنتی می باشد
تهیه و تنظیم از تیم پژوهشی بوعلی باب سلامتی
www.boalii.ir
استفاده از مطالب سایت بدون ذکر منبع طبق ماده ۱۲ قانون جرائم رایانه‌ای مورد پیگیری قرار خواهد گرفت
