بوعلی بوعلی باب سلامتی
گیاه دارویی قدومه
قدومه گياهى است از تيره صليبيان كه علفى است و قدومه داراى گلهاى كوچك و زرد رنگ مىباشد و معمولًا در كنار جادهها روئيده مىشود. در قدومه اسانس گوگرددارى وجود دارد. دانههاى قدومه به عنوان ضد اسكوربوت و مدر خلطآور به صورت شربت يا دم كرده مصرف مىشود ميوه گیاه دارویی قدومه خورجين است؛
اسم های مرسوم گیاه دارویی قدومه:
قدومه شيرازى، اروسمين، اروسم، بلغم الزنيس، فجل الجمال، تودرى، توذرى، توذريج، سماره، ماردرخت، قصيصه، درينه، اسحار، بذر الهواء، بذر خمخم، جنفج، اشجاره، اريسيمن.
مير محمد حسين در كتاب خود براى قدومه اين بيان را نوشته است:
فارسى: تودرى، يونانى: ارستيمون، عربى: بذر الخمخم، بذر الهواء، كسيسه، اصفهانى: قدومه، كرمانى: ماردرخت.
قدومه برگ دراز دارد با ساقهاى باريك و شاخه آن سرخ رنگ و سخت است و تخم قدومه در يك غلاف قرار دارد. شكل قدومه مانند يك عدس كوچك است.
قدومه سه قسم است: سرخ، زرد و سفيد. نوع قدومه سفيد بزرگتر است. قدومه در درجه دوم گرم است و در درجه اول مرطوب است. بعضى گفتهاند كه قدومه خشك و گرم است.
خواص گیاه دارویی قدومه:
از ميوه قدومه پس از قرار دادن در آب، لعابى خارج مىگردد كه به عنوان نرم كننده سينه، رفع درد گلو و گرفتگى صدا در ايران مصرف مىشود. گیاه قدومه در نواحى شمالى ايران، منطقه البرز، گيلان، آذربايجان، خراسان و همچنين در خرمآباد و اراك مىرويد.
بعضى قدومه را مقوى باه، چاق كننده جسم و صاف كننده خون دانستهاند و بيشتر در همين امراض و علاج آنها استعمال مىشود.
در سال 1837 از گل و تخم آن يك ماده تلخ حاصل كرده كه نام آن را NIDIPEL ناميد. همچنين اين بوته داراى يك روغن سولفورى مىباشد.
گردآوری توسط گروه بوعلی باب سلامتی
منابع:
گياهان دارويى، دكتر زرگرى، ج 1، ص 192.
فارماكو گرافيا، ج 1، ص 118.
فرهنگ معين، ج 2، ص 2648.
