بوعلی بوعلی باب سلامتی
کبد و بیماری کبدی که شامل انسدادها و راه بندهاى کبد است
بیشتر بیمارى ها کبدی ابتدا از سوء مزاج کبد و سپس راه بندان در مجارى کبدى ایجاد مى شوند. موادى که باید مسیرهاى مشخص کبدى را بپیمایند و سپس تقسیم شده، بخشى به اندامهاى بدن براى تغذیه سلولها بروند و بخشى بسوى اندام هاى دفعى، در راه گیر کرده سپس متعفن شده و بیماریها شروع مى شود و عدم رسیدگى به موقع باعث پیامدهاى ناگوارى همچون سرطان کبد و سیروز کبدى و کبد چرب مى شود.
درست است که علم امروز عناصر میکروبى و ویروسى را در ایجاد بیماریهاى کبدى شناسایى کرده، اما همین کشفیات باصطلاح افتخارآمیز باعث انحراف طب غربى نسبت به چگونگى تشکیل بیماریها شده است.
باید دانست که میکروبها و ویروسها و عوامل خارج از بدن تنها زمانى مى توانند در کبد و سایر اندامها نفوذ و رشد کنند که بستر مناسب خود را بیابند. در غیر این صورت هر نوع عامل خارجى مزاحم توسط سیستم هاى دفاعى پیچیده بدن شناسایى و دفع مى گردد. چگونه است که در پیوند اعضاء انسانى به انسان دیگر سیستم دفاعى بدن واکنش نشان داده عضو پیوندى را پس مى زند، حال آنکه این عضو در بدن انسانى دیگر کار مى کرده است. پس سلولهاى بدن هر انسانى یک نوع سازگارى ذاتى با یکدیگر دارند و غیر را نمى پذیرند مگر آنکه آن را با خود همسان بیابند.
ورود میکروبها و ویروسها در صورت سلامتى بدن با واکنش مرگبار روبرو و به سرعت نابود و دفع مى شود، پس چگونه است که در بعضى از افراد، میکروبهاى بیمارىزا فعال مى شوند؟
جواب آنست که در بستر آلوده و خلط هاى ایجاد شده در اندامهاى، میکروبها در سنگرى مناسب دور از سیستم دفاعى بدن شروع به رشد مى کنند و سیستم دفاعى را شناسایى و به تدریج روش مقاومت در مقابل آنها را فرامى گیرند. زمانى که تهاجم را آغاز مى کنند بیمارى شدت مى گیرد و سیستم دفاعى بدن مواجه با دشمنى قوى مى گردد. این جنگ با کمک طبیب خارج از بدن، یا به پیروزى سیستم دفاعى منجر شده که شفاى بیمار را در پى دارد و یا با پیروزى میکروبها و ویروسهاى موذى پایان مى یابد که به بیمارى مزمن و یا لادرمان تبدیل شده و نهایتا مرگ را به ارمغان خواهد آورد. در راه بندانهاى کبدى نیز مصداق بارزى از موارد فوق وجود دارد. هنگامى که انسدادهاى کبدى روى آور مى شوند باید به دفع آنها پرداخت و اجازه نداد که دشمن در کمین نشسته وارد بدن شده و جایگاهى مناسب براى رشد خود پیدا کند.
علل ایجاد انسداد کبدی و پری کبد از مواد مضر:
بیشتر این انسدادها کبدی از بد خوردن، شکمبارگى، غذاهاى غلیظ، مشروبات الکلى، قرص های شیمیایی , آنتی بیوتیک های شیمیایی ,غذا روى غذا خوردن و به طور خلاصه عدم رعایت بهداشت تغذیه بوجود مى آید.
بهداشت تغذیه از اصول مسلم طب اسلامى است که اگر مردم به آن توجه کنند بیمارىها از جامعه رخت بر خواهد بست. اگر تبلیغات مسموم طب غربى نبود شاید جامعه ما با اتکا به روشهاى سنتى و اسلامى خویش در سلامت کامل مى زیست و این همه خرجهاى بیهوده که تنها جیب کمپانى هاى داروسازى غربى را پر مى کند، لازم نبود.
شایعاتی مثل خوردن عدس که خونساز است که دروغی بزرگ و خیانتی نا بخشودنی است در حق مردم ایران زیرا عدس ایجاد کننده خلط سودا است و خوردن زیاد آن منجر به سرطان میشود
از بین بردن نوشیدنی های اصیل ایرانی و جایگزین آن با نوشابه و دلستر های صنعتی که داغون کننده کبد و ایجاد کننده پوکی استخوان هستند
درمان انسدادهاى کبدى:
اگر خلط صفرا یا سودا یا بلغم یا خون بر مزاج کبدى غلبه کرده و باعث راه بندان شده باید خلط شناسایى و داروهاى مناسب دفع آن خلط تجویز گردد.
روش تغذیه بیمار بررسى شود، غذاهاى غلیظ، سرخکردنىها، چربى ها و پیتزا و نوشابه هاى مختلف حذف شوند، سپس منضج و مسهل مناسب خلط کبدى تجویز شود.
درمان انسدادهاى کبدى ناشی از خلط صفرا:
خلط صفرا را با داروهاى از بین برنده خلط صفرا و خلطهاى دیگر را نیز با داروهاى مناسب خود دفع کنید. نسخه هاى درمان سوء مزاجهاى کبدى در این مرحله بکار مى آید، باید در دفع اخلاط روش میانه را برگزید، داروى مسهل نباید زیاد قوى باشد. اگر خلطها قبل از پخته شدن با داروى مسهل مواجه شوند دفع نمى شوند. یکى از نشانه هاى پخته شدن اخلاط کبدى آن است که در ادرار بیمار ماده ته نشین رسوب مى کند و آنگاه است که مسهل قوى مىتواند یکباره خلطهاى پخته شده کبد را از جا برکند و به بیرون براند.
نسخه درمان انسدادهاى کبدى و کبد چرب:
نسخه ترنجبین و خاکشیر به جاى صبحانه و رژیم غذایى با آلوى بخارا و مسهل عام در پختن اخلاط و دفع آنها بسیار مؤثر است
به این ترتیب که بیمار هر روز صبح ۳ قاشق غذاخورى ترنجبین را در ۵/ ۱ لیوان آب جوش حل کند و پس از صاف کردن آن را روى ۳ قاشق غذاخورى خاکشیر که از قبل تمیز کرده است بریزد و به جاى صبحانه میل کند چیزى نخورد تا دارو بتواند روى کبد اثر بگذارد. اگر خیلى گرسته شد مقدارى کمپوت رقیق کافى است و ظهرها سوپ گشنیز و سوپ سبزىجات بدون چربى و شبها شام سبک مانند کته گشنیز و سکنجبین و امثال آن باشد و بعد از ظهرها مسهل مناسب میل کند که ما آن را مسهل عام نام نهادیم.
مسهل عام
– سنا- گل سرخ- ۵۰ گرم- افسنتین- گل ختمى- تخم کتان- ترنجبین- هر کدام ۲۵ گرم
– داروها را مخلوط و نیمکوب نمایید، بعد از ناهار یا شام هر بار یک قاشق غذاخورى از دارو را در ۵/ ۱ لیوان آب بجوشانید تا یک لیوان بماند صاف کرده و شیرین کرده میل کنید. در صورت نیاز به تدریج مقدار مصرف آن را افزایش دهید تا اسهال ملایمى برقرار گردد.
از آنجا که این دارو اسهال آور است. و عکس العمل افراد نسبت به داروهاى مسهل متفاوت است. میزان مصرف آن براساس میزان اسهال دهى باید تعیین شود مثلا بعضى افراد با یکبار جوشاندن دچار بیرون روى مىشوند و برخى با ۲ الى ۳ بار.
این روش دافع همه اخلاط است و اگر به طور اختصاصى براى خلط خاصى داروى قویتر لازم است در ترکیبات مسهل عام مى توان داروهاى ضد آن خلط گنجانده شود و اگر خلط گرم حاکم است صبحها ترنجبین و مغز فلوس در آب جوش حل شود و صاف شده به جاى صبحانه میل شود.
گیاهان موثر انسدادهاى کبدى و کبد چرب:
کاسنى، برگ و ریشه بارهنگ، گیاه کشوث، افسنتین، رازیانه، کرفس، غازیاغى، شاهتره، مغز فلوس، انجیر خیسیده در روغن بادام، سرکه هاى انگور، سرکه هاى موسیر و انواع سرکه ها، سکنجبینها، صبر زرد، آلوهاى خورشتى، نیلوفر، سوپهاى ترش شده که با انار یا قره قوروت یا آلبالو یا آبغوره یا لیموى عمانى ترش شده باشند. کاکل ذرت و بطور کلى ادرار آورها در بازکنندگى کبد مؤثر هستند. بیخ کبر، بیخ رازیانه، بیخ کرفس، روناس، شنبلیله، بسفاویج، تربد با مریم نخودى و دهها گیاه دیگر که هر کدام در حالتهاى مختلف مى تواند براى باز کردن انسدادهاى کبدى بکار گرفته شود.
خونگیریها در موقع لازم مىتواند به کمک داروهاى بازکننده کبد کار را زودتر به انجام رساند. البته در خونگیریها باید مقدار آن و نحوه آن مشخص گردد.
پرهیزات غذایی در بیماران انسدادهاى کبدى و کبد چرب:
بیمار مبتلا به انسداد کبدى هرگز نباید غذاى غلیظ و سفت و چربى و تخم مرغ، سوسیس و کالباس و چیپس و پفک و شیرینىجات قنادى میل کند تا زمانى که بهبودى کامل صورت پذیرد. برخى از داروهاى ادرارآور در درمان بیمارىها و انسدادهاى کبدى بکار مى رود.
بطور کلى نکته ظریفى که در تجویز نسخه هاى کبدى وجود دارد این است
که اگر انسداد یا ورم در قسمت گودى کبد روى دهد که اکثرا چنین است باید داروهاى اسهال آور بکار رود ولى در مورد انسدادها و ورمهاى واقع در قسمت بالایى کبد باید از داروهاى ادرارآور بهره برد.
تهیه و تنظیم از بوعلی باب سلامتی
منابع: موسوى، محمد، مجموعه پیک شفا، ۱۲جلد، کانون پژوهش – اصفهان، چاپ: دوم، ۱۳۸۸ ه.ش.
