چلتوک یا همان شلتوک برنج
دانه برنج در ابتدای امر در پوسته ای به نام چلتوک یا شلتوک قرار دارد که پس از درو ، از طریق کوبیدن ،از آن جدا میشود. این چلتوک در واقع همان سبوس برنج است که منبع ویتامین ها و مواد معدنی است اما از برنج جدا میشود .
مقدار ویتامینB1 در برنج سفید شده، یک ششم و ویتامین B2 نصف و ویتامین B3 به مقدار یک سوم برنج قهوه ای (برنج سبوس دار ) میباشد و موتد معدنی آن به مقدار بسیار زیادی کاهش مییابد.
چلتوک برنج ، سرشار از پروتئین ها و مواد معدنی نظیر فسفر ، پتاسیم ، منیزیم ، سیلیس و ویتامینهای گروه B و E میباشد.
برنج یکی از غذاهای اصلی مردم آسیاست و به مقادیر زیاد در چین ، هندوستان ، ژاپن ، تایلند،فیلیپین و ایران کشت میگردد.
در ژاپن ، مدتها از سبوس برنج برای مصارف آرایشی و بهداشتی استفاده میشد؛ زیرا سبوس برنج رطوبت را در خود حفظ میکند و پوست را روشن مینماید و دارای اثر صاف کنندگی پوست است.
تركيب شيميايى: در يكصد گرم پوست چلتوك برنج بهطور خام مواد زير وجود دارد.
آب 7/ 9 گرم- پروتئين 3/ 13 گرم- مواد چرب 8/ 15 گرم- هيدراتهاى كربن 50 گرم- خاكستر 4/ 10 گرم- كلسيم 76 ميلىگرم- فسفر 1386 ميلىگرم- آهن 19 ميلىگرم- پتاسيم 1495 ميلىگرم- تيامين 26/ 2 ميلىگرم- رايبوفلاوين 25/ 0 ميلىگرم- نياسين 8/ 29 ميلىگرم- انرژى 276 كالرى
ويتامينB 1 در پوست چلتوك وجود دارد.
خواص:
هربار نيم سير از آن را به همراه يك عدد ليموعمانى شكسته دم كنيد و آب آن را صاف و شيرين نموده بنوشيد. از ريزش مو جلوگيرى مىكند، ضد التهاب عصبى است، بيمارى برىبرى را درمان مىكند.
تذكر: اسراف در خوردن آن مسموميت ايجاد مىكند
دانه برنج در ابتدای امر در پوسته ای به نام چلتوک یا شلتوک قرار دارد که پس از درو ، از طریق کوبیدن ،از آن جدا میشود. این چلتوک در واقع همان سبوس برنج است که منبع ویتامین ها و مواد معدنی است اما از برنج جدا میشود .
مقدار ویتامینB1 در برنج سفید شده، یک ششم و ویتامین B2 نصف و ویتامین B3 به مقدار یک سوم برنج قهوه ای (برنج سبوس دار ) میباشد و موتد معدنی آن به مقدار بسیار زیادی کاهش مییابد.
چلتوک برنج ، سرشار از پروتئین ها و مواد معدنی نظیر فسفر ، پتاسیم ، منیزیم ، سیلیس و ویتامینهای گروه B و E میباشد.
برنج یکی از غذاهای اصلی مردم آسیاست و به مقادیر زیاد در چین ، هندوستان ، ژاپن ، تایلند،فیلیپین و ایران کشت میگردد.
در ژاپن ، مدتها از سبوس برنج برای مصارف آرایشی و بهداشتی استفاده میشد؛ زیرا سبوس برنج رطوبت را در خود حفظ میکند و پوست را روشن مینماید و دارای اثر صاف کنندگی پوست است.
خواص درمانی:
تاثیر بر روی دستگاه قلبی_عروقی:
- دمنوش چلتوک برنج باعث کاهش کلسترول خون میشود.
- ویتامین E و اسیدهای چرب اشباع شده و نشده و در دمنوش چلتوک برنج ، آن را به یکی از مواد غذایی بسیار ارزشمند و مفید برای افزایش توازن هموستاز خون و ضد سرطان تبدیل کردهاند.
- دمنوش چلتوک توازن قند خون را باعث میشود.
- نقش ویتامین B1 موجود د دمنوش چلتوک برای عملکرد صحیح قلب بسیار مفید است و ضربان قلب را تنظیم میکند.
تاثیر بر روی دستگاه عصبی :
- نقش ویتامین B1 موجود در دمنوش چلتوک برای افراد عصبی ، نگران ومضطرب بسیار مفیداست.
- توانایی مغز را زیاد میکند.
- دمنوش چلتوک احساس خستگی را از فرد دور میسازد.
- برای رفع سردرد و گیجی مفید است .
- برای درمان زود رنجی مفید است.
تاثیر بر روی دستگاه تنفسی :
- دمنوش چلتوک در تسکین التهابات ناشی از آلرژی مفید است.
تاثیر بر روی دستگاه حرکتی :
- کمبود ویتامین B1 باعث گرفتگی ماهیچه ساق پا ، درد و سنگینی در ساق پا ، گرمی پا، خواب رفتن و بی حس شدن انگشتان دست و پا میشود؛ دمنوش چلتوک به رفع این عوارض کمک میکند .
تاثیر بر روی دستگاه گوارش :
- دمنوش چلتوک ملین و مسهل است.
- دمنوش چلتوک برنج ، مهمترین راه درمان طبیعی و یبوست به شمار میرود.
- در درمان بواسیر و نیز و سرطان کولون موثر است.
- سوءهاضمه را رفع میکند و در رفع کم اشتهایی موثر است.
تاثیر بر روی پوست:
- از مهمترین و شناخته شده ترین مواد موجود در چلتوک برنج ویتامین E است. خاصیت آنتی اکسیدانی ویتامین E ، خواصی نظیر ضد پیری و ضد چروک را برای این ویتامین ارزشمند توجیه میکند.
- دمنوش چلتوک در ترمیم زخمهای پوست موثر است .
خواص دیگر :
ویتامینهای گروه B و به خصوص B5 در دمنوش چلتوک برنج ، باعث تحریک سوخت و ساز سلولهای زنده و فعال پیاز مو میشود.
دمنوش چلتوک به رشد کودکان کمک میکند.
دمنوش چلتوک ، سیستم ایمنی بدن را افزایش میدهد.
موارد منع مصرف و عوارض جانبی
زیاده روی در مصرف سبوس ممکن است ایجاد اسهال نماید. همچنین منجر به انسداد روده و التهاب روده میشود.
طبیعت
چلتوک برنج از نظر طب سنتی ایران، گرم و خشک است.
سلام چلتوک با سبوس فرق داره چلتوک پوست بیرونی برنج هست و سبوس لایه نازک روی دانه برنج