انواع انگشت پیچ سنتی و خواص آنها

انواع انگشت پیچ سنتی و خواص آنها
انگشت پیچ یکی از قدیمی ترین شکلات سنتی های ایرانی می باشد که در کتاب قانون بوعلی سینا بیان شده است
انگشت پیچ ها بسته به نوع آب میوه ها و عرقیاتی که در آنها به کار می رود دارای خواص متفاوتی می باشند

انگشت ‏پیچ، مکیدنى، لیسیدنى، شکلات‏ سنتی

انواع انگشت پیچ ها و خواص دارویی آنها:
انگشت‏ پیچ آب لیموترش‏:
خواص انگشت‏ پیچ آب لیموترش :براى کنترل ویار خانم‏هاى باردار بى‏ نظیر است.
خواص ویژه میوه به و سیب بر همگان روشن است و در احادیث رسیده از امام صادق (ع) از خواص این دو میوه بسیار سخن رفته است. براى جنین به غایت مفید بوده و کودک را باهوش و با حافظه و زیباروى و سالم مى‏ کند از این طریق آینده جنین تضمین خواهد شد.

روش تهیه انگشت‏ پیچ آب لیموترش:
آب لیموترش تازه، قند، عسل، نبات، شکر قرمز یا شیره انگور هرکدام که در دسترس بود به اندازه نصف وزن آب لیموترش روى شعله ملایم بجوشانند تا کاملا غلیظ گردد آن‏طور که پس از سرد شدن مانند آب‏نبات یا شکلات سفت و سخت گردد، قبل از سرد شدن به تکه‏ هاى شکلات تقسیم کنند و روزانه حداقل ۳ بار هربار یک شکلات در دهان گذاشته بم کند.

مقدار مصرف انگشت‏ پیچ آب لیموترش:
براى کنترل ویار شدید در خانم‏هاى باردار محدودیتى از لحاظ دفعات مصرف وجود ندارد و مى‏ توانند به میزانى که حالت تهوع را کنترل کند استفاده نمایند. اگر ترشى دارو براى برخى از مصرف‏ کنندگان آزار دهنده باشد مى ‏توانند میزان شیرینى را بیشتر از نصف افزایش دهند.

انگشت‏ پیچ‏ هایى که اصل در آن‏ها به و بعد از آن سیب است آب‏میوه به، آب سیب، آب انار
از هرکدام مساوى بگیرند و با هم مخلوط و به اندازه نصف وزن خودش شکر قرمز، یا عسل خوب اگر در دسترس بود، یا شیره انگور، یا قند و یا شکر معمولى.
روى شعله ملایم بجوشانند تا کاملا غلیظ گردد آن‏طور که پس از سرد شدن مانند آب نبات یا شکلات سفت و سخت گردد، قبل از سرد شدن به تکه ‏هاى شکلات تقسیم کنند و حداقل صبح و ظهر و شب هربار یک شکلات در دهان گذاشته بمکند.

انگشت‏ پیچ‏ هاى خونساز:
براى تقویت افراد ضعیف و کودکان و سالخوردگان بى ‏بدیل بوده و ناتوانانى که به هر دلیلى از خوردن دارو عاجزند مى‏ توانند از این فن‏آورى طب ایرانى بهره ‏مند شوند.

انگشت‏ پیچ‏ هاى زیل همگى خونساز بوده و براى خانم ‏هاى باردار و کنترل ویار و تقویت مادر و جنین بسیار مفید مى ‏باشد. بویژه خانم‏ هایى که به خاطر ویار شدید از مواد غذایى محروم مى‏ شوند از این طریق به مقدارى مواد مغذى دست خواهند یافت. در مورد تأثیر میوه‏ هایى مانند سیب و به و امثال آن در تقویت حافظه و رشد جنین و زیبایى کودک و شجاعت اهل علم واقف هستند. احادیث رسیده از معصومین (ع) حکایت از مناسب بودن مصرف سیب و به در رشد جنین است.

دستور تهیه انگشت‏ پیچ ‏ها تقریبا شبیه به هم بوده به این ترتیب که معادل نصف وزن آب میوه ها و گاه بیشتر از نصف، یکى از شیرینى ‏هایى مانند عسل، شکر قرمز، نبات و در صورت در دسترس نبودن شیرینى ‏هاى طبیعى ناچار قند یا شکر بکار برده مى شود. آب میوه‏ ها با شیرینى آن‏قدر جوشانده مى ‏شوند تا کاملا غلیظ شده به‏ طورى‏ که پس از سرد شدن سفت شوند. قبل از سفت شدن به تکه‏ هاى شکلاتى تقسیم شده و در یخچال نگهدارى شده روزانه حداقل ۳ بار هربار یک شکلات در دهان گذاشته بمکند.

انگشت‏ پیچ ‏ها براى سالخوردگان نیز که از اشتهاى کافى برخوردار نیستند بسیار مفید واقع مى‏ شوند. بیمارانى که در اثر ضعف قادر به تغذیه عادى نمى ‏باشند هم مى‏ توانند از این حداقل غذایى که بسیار مهم است بهره ‏مند گردند.

انگشت ‏پیچ ‏هاى سه‏ گانه که اصل در آن‏ها سیب و به است‏
آب به، آب سیب، آب انبه‏
انگشت ‏پیچ ‏هاى سه‏ گانه دیگر
آب به، آب سیب، آب گلابى‏

انگشت ‏پیچ ‏هاى سه‏ گانه دیگر
آب به، آب سیب، آب انگور

انگشت ‏پیچ ‏هاى سه‏ گانه دیگر
آب به، آب سیب، آب غوره‏

انگشت ‏پیچ ‏هاى سه‏ گانه دیگر
آب به، آب سیب، آب نارگیل‏

انگشت ‏پیچ دیگر
آب به، آب سیب، آب پرتقال‏

انگشت ‏پیچ ‏هاى سه‏ گانه دیگر
آب به، آب سیب، آب گریپ فوروت‏

انگشت ‏پیچ ‏هاى سه‏ گانه دیگر
آب به، آب سیب، آب آناناس‏

انگشت ‏پیچ ‏هاى سه‏ گانه دیگر
آب به، آب سیب، آب هندوانه‏

انگشت ‏پیچ ‏هاى سه‏ گانه دیگر
آب به، آب سیب، آب لیموترش‏

انگشت ‏پیچ ضد تب‏
آب سیب، آب هندوانه، آب لیموشیرین‏
به میزان نصف وزن مجموع آب‏میوه‏ ها شکر قرمز و اگر نبود شکر معمولى و اگر نبود قند اضافه کرده روى شعله ملایم بجوشانند تا کاملا غلیظ گردد و قبل از سرد شدن و سفت و سخت شدن به تکه‏ هاى شکلاتى تبدیل و روزانه حد اقل ۳ بار هنگام تب در دهان گذاشته و بمکند.

خواص انگشت ‏پیچ ضد تب:
براى رفع هرگونه گرمى و التهاب و تب ناشى از بیمارى عفونى و یا از صفراى حار آب‏میوه‏ هاى مذکور بصورت انگشت‏ پیچ، همراه با نوشیدن حداقل ۳ لیوان از مخلوط این سه آب‏میوه در طول روز تب رفع شده و گرماى بدن تعدیل خواهد یافت.

تلخى لیموشیرین در انگشت پیچ ها‏
از آنجا که برخى از انواع لیموشیرین‏ها پس از جدا شدن از پوست تلخ شده و مزه شربت را ناگوار مى‏ سازند بهتر است همان موقع که بیمار قصد نوشیدن شربت را دارد لیموشیرین اضافه شود تا قبل از تلخ شدن تناول شده باشد. ناگفته نماند تلخى لیموشیرین خود ضد تب و ضدعفونى ‏کننده است.

انگشت ‏پیچ انبه‏:
خواص انگشت ‏پیچ انبه:
مفتح سدّه کبد و مقوى کبد سرد و سایر احشا، اسهالى که از ضعف کبد حاصل مى‏ شود و براى کبد چرب و بیمارى استسقاء (سیروز کبدى) و مقدمه استسقاء (سوء القنیه) مفید است.
طرز تهیه انگشت ‏پیچ انبه:
آب انبه یک‏صد گرم، آب زرشک بى ‏دانه، آب پوست هندوانه از هریک ۵۰ گرم، عرق سنبل الطیب یک شیشه، زعفران نوک قاشق چایخورى و قند ۵۰ تا ۷۵ گرم.
همه را با هم روى شعله ملایم بجوشانند تا خیلى غلیظ شود. بصورت تکه‏ هاى شکلات‏ تقسیم کنند تا سرد و سفت شود. روزانه تا ۳ بار صبح و ظهر و شب هربار یک عدد در دهان گذاشته بمکند.

انگشت ‏پیچ انبرباریس (زرشک):
خواص انگشت ‏پیچ انبرباریس (زرشک):
انگشت ‏پیچ انبرباریس مقوى کبد و معده و گدازنده غذاست و در هضم غذا کمک شایان کند و مفتح سده کبد و بازکننده مجارى آن است و مسکن حرارت آن و ضد استسقاء (سرطان کبد) و خفقان قلب را فرونشاند و تب صفراوى را زایل‏ کننده است و اشتهاى طعام آورد.
طرز تهیه انگشت ‏پیچ انبرباریس:
سکنجبین انبرباریس سفرجلى‏ ۵ مثقال، آب به و آب سیب ترش و آب انار و اگر انار در دسترس نبود رب انار که با آب جوش رقیق شده باشد و اگر آن هم نبود آب گریپ ‏فوروت و اگر نبود آب‏غوره بى‏ نمک و اگر نبود آب لیموى ترش یا آب آلوچه سبز (گوجه درختى) از هرکدام ۳ مثقال، قند حدود ۳۵ گرم تا بیشتر.
طبق دستور سایر انگشت ‏پیچ ‏ها روى شعله ملایم به قوام آورند تا کاملا غلیظ شود و قبل از سرد شدن به قطعات شکلاتى تکه ‏تکه کنند و روزى ۳ بار صبح و ظهر و شب در دهان گذاشته بمکند.
طرز تهیه سکنجبین انبرباریس سفرجلى‏:
بگیرند ربع من تبریز زرشک بدون هسته منقى‏ و با ۱۶۸ مثقال آب و ۱۴ مثقال گلاب در هم کنند و یک شبانه ‏روز بگذارند بخیسد و صبح آن را آن‏قدر بمالند تا مواد زرشک در آب شود، صاف کنند و ۱۶۸ مثقال شکر قرمز و اگر نبود شکر سفید اضافه کنند و در دیگ سنگى با یک تا ۲ سفیده تخم‏ مرغ بجوشانند و مرتب کف آن را بگیرند تا دیگر کف نیاورد، بگذارند سرد شود آنگاه دوباره صاف کنند، صافى که از پارچه ریزنقش بگذرد و دوباره در همان دیگ سنگى بریزند و ۵/ ۲۲ مثقال سرکه‏ انگورى و نیم من آب سفرجل داخل نمایند و دوباره روى شعله ملایم بجوشانند تا به قوام آید. از آتش فرود آورده سرد کنند و در جاى خنک نگهدارند.

انگشت ‏پیچ انجبارى‏:
خواص انگشت ‏پیچ انجبارى:
جهت نفث الدم‏ و نزف الدم‏ از هر عضو که باشد و براى جلوگیرى از خونریزى از مقعد و رحم و رعاف‏ و التهاب عصبى روده ‏ها و آنچه امروز به کولیت و خونریزى از روده‏ها مشهور است مفید مى ‏باشد. براى بیمارى‏ هاى تفرّق اتصال و فاصله گرفتن مهره‏ هاى دیسک عرق النساء و جوش خوردن رباطهاى آسیب‏دیده و پاره شده (مینیسک) و زودتر جوش خوردن شکستگى استخوان‏ها و اصلاح کبد ضعیف و رفع ضعف معده و اسهال بسیار مفید بوده و بهترین روش براى سالخوردگان و کودکان که دارو خوردن براى آنان مشکل است مى ‏باشد.
طرز تهیه انگشت ‏پیچ انجبارى:
شراب انجبار ۷۵ گرم، آب به، آب سیب، آب انار، آب آناناس اگر نبود آب انبه و اگر نبود آب گوجه درختى سبز از هرکدام ۲۵ گرم. طبق دستور سایر انگشت پیچ‏ها عمل کنند و حداقل روزى ۳ بار هربار یک شکلات در دهان گذاشته بمکند.

طرز تهیه شربت انجبار برای انگشت ‏پیچ انجبارى:
پوست بیخ انجبار ۱۵ درم، گلنار فارسى، طراثیث، خرنوب از هرکدام ۶ درم، صندل سرخ سوده، اقاقیا از هرکدام ۳ درم همه را با هم مخلوط و نیم‏کوب کنند با ۲ رطل آب شب تا صبح بخیسانند و صبح در دیگ سنگى و اگر نبود در ظرف استیل یا پیرکس بجوشانند تا یک سوم بماند صاف کنند و دو سوم رطل قند سفید یا شکر سفید داخل کرده روى شعله ملایم بجوشانند تا به قوام آید.

انگشت ‏پیچ انجدانى‏:
خواص انگشت ‏پیچ انجدانى:
مقوى معده سرد و خشک ‏کننده رطوبات آن بوده و لطیف ‏کننده طعام است، پس هضم را آسان کند و مدر بول و حیض و شیر است، تب‏ هاى عفونى را از زایل کرده و به آرامى درد مفاصل ناشى از برودت را از بین مى‏ برد. بعنوان چاشنى و یا به عنوان درمان براى مبتلایان به درد مفاصل سرد مانند رماتیسم و باد مفاصل و فلج در انواع آن مانند: ام. اس و لقوه و نسیان (آلزایمر) و رعشه (پارکینسون) بسیار مفید مى‏ باشد. همراه با غذا مى‏ تواند اشتهاى طعام را در سردمزاجان افزایش داده و علاجى مناسب براى کسانى باشد که علاوه بر گرفتارى در اثر بیمارى، در سنین سالخوردگى نیز باشند که تناول داروها بر آنان قدرى سخت باشد. ضد استسقاء و گشاینده سدّه طحال و دیگر بیمارى‏ هاى مربوط به طحال نیز مى ‏باشد زیرا که اخلاط غلیظ سوداوى بارد و نیز بلغم غلیظ را از هم مى‏ گسلد و آماده دفع مى‏ نماید.
طرز تهیه انگشت ‏پیچ انجدانى:
سکنجبین انجدانى ۷۵ گرم، آب به ۵۰ گرم، آب سیب ۲۵ گرم، آب انار ۵۰ گرم یا رب انار ۲۵ گرم، عرق کاسنى و عرق کرفس از هرکدام یک شیشه، عسل نصف وزن مجموع و یا به مقدارى که شیرینى آن چشایى را آزار ندهد. همه را روى‏ شعله ملایم بجوشانند تا غلیظ گردد، طبق دستور انگشت‏ پیچ ‏ها هر روز ۳ بار هر بار یک تکه شکلاتى آن را در دهان گذاشته بمکند.

طرز تهیه سکنجبین انجدانى برای انگشت ‏پیچ انجدانى:‏
بیخ انجدان ۲۵۰ گرم، سرکه انگورى خالص و آب معدنى یا آب جوشیده سرد شده از هرکدام ۲۰۰ گرم. بیخ ساقه انجدان را نیم ‏کوب کنند و یک شبانه ‏روز در سرکه و آب بخیسانند، سپس بجوشانند تا به نصف برسد آنگاه ۶۰۰ گرم شیره انگور یا همان دوشاب انگور خالص که بصورت مایع و برنگ قهوه ‏اى تیره است مخلوط و روى شعله ملایم بجوشانند تا به قوام آید و به اصطلاح غلیظ شود اما منظور از غلیظ شدن آن‏قدر نباشد که در تهیه انگشت‏ پیچ‏ ها گفته ‏ایم.

گرم‏ مزاجان در مصرف اانگشت ‏پیچ انجدانى و یا سکنجبین آن باید جانب احتیاط را نگه دارند و اگر گرماى آن آزاردهنده بود هر بار از عرق کاسنى و شربت اسفرزه و امثال آن براى کاهش حرارت مزاجى آن استفاده کنند.

انگشت ‏پیچ انیسون شیرین‏
خواص انگشت ‏پیچ انیسون شیرین:
مقوى معده و کبد و محلل ریاح غلیظ و هضم ‏کننده غذا و ضد عفونت دستگاه گوارش مى باشد. انسدادها و گرفتگى‏ هاى کبد و امعا را رافع بوده و تب‏ هاى بلغمى و سوداوى را از بین مى‏ برد. مقوى حافظه و دماغ است.
طرز تهیه انگشت ‏پیچ انیسون شیرین:
آب به، آب سیب، آب گلابى اگر نبود آب آناناس یا انبه از هرکدام یک لیوان، گلاب یک استکان، انیسون شیرین ۷۵ گرم، سنبل الطیب، گل سرخ، تخم کرفس، مصطکى، مغز بادام از هرکدام یک مثقال، زعفران نصف قاشق چایخورى.
اجزاء خشک را کاملا نرم کنند به‏ طورى‏ که از ریزترین الک عبور کند آنگاه همه را به جز زعفران با هم بیامیزند و روى شعله ملایم بجوشانند تا غلیظ شود، زعفران‏ را سائیده آخر سر اضافه نمایند و طبق دستور سایر انگشت‏ پیچ‏ ها به تکه‏ هاى شکلاتى تقسیم نمایند. روزانه ۳ بار هربار یک شکلات در دهان گذاشته بمکند.

انگشت‏ پیچ هلیله‏:
این داروها به هلیله‏ جات خمسه مشهورند که عبارتند از: هلیله سیاه، هلیله کابلى، هلیله زرد، آمله، بلیله. درباره مخترع آن اقوال گوناگون در تاریخ علوم پزشکى بر جاى مانده است برخى به جالینوس و بعضى به اندروماخس یونانى و بعضى به حکماى هندى نسبت داده ‏اند اما صحیح‏ ترین نظر از قول شیخ داوود (قدس سره) منقول است که مى‏ فرماید از حضرت موسى (ع) و از کلام خداوند است در تکلّم با پیامبرش که دستور استفاده از هلیله‏ جات را به موسى کلیم اللّه مى‏ دهد و این حدیث از امام صادق (ع) در کتب حدیث نقل شده است. این ۵ نوع هلیله در بلاد مختلف برخى از آن بیشتر در دسترس بوده و بعضى کمتر، امّا توجه به این نکته ضرورى است که در کلمات بزرگان آن هم خداوند عزّ و جل فرامین قصار گفته مى شود که شامل و کلّى و کلیدى است و راسخان در علم از آن فرامین کامل به عنوان کلمات قصار و پایه استفاده مى‏ کنند و در طول زمان و مناسبت‏ هاى گوناگون شاخ و برگ‏ هائى بدان مى ‏افزایند تا بهترین بهره ‏بردارى از سخنان حکیمانه را براى نوع بشر کرده باشند.
خواص انگشت‏ پیچ هلیله:
انگشت‏ پیچ هلیله مذکور براى درمان مالیخولیا، سدر، دوّار، وسواس و سده یا گرفتگى کبد و انواع زردى (یرقان) بکار مى ‏رود، رنگ رخساره را روشن کرده و خون را از آلودگى‏ ها پاک مى ‏کند. مقوى دماغ و ذهن و حافظه و سوى چشم بوده و بواسیر و بیمارى‏ هاى مقعد را از بین مى‏ برد، بویژه اگر با مصرف آن اسهال ایجاد گردد.
طرز تهیه انگشت‏ پیچ هلیله:
عسلاب و گلاب از هرکدام ۲۵ گرم، مرباى هلیله ۱۰۰ گرم. داروهاى خشک را با ۲ انگشت آب بالاى آن بپزند تا نرم و پخته شود سپس آب را دور بریزند تا تلخى آن برود سپس بکوبند و خشک کنند و پودر کنند و با سایر مواد در هم آمیزند و روى شعله ملایم بجوشانند تا گلاب برود و مواد بطورى غلیظ شود که پس از سرد شدن سفت شود، به تکه ‏هاى شکلاتى تقسیم کنند. طبق دستور سایر انگشت ‏پیچ ‏ها روزانه به تعداد مورد نیاز در دهان گذاشته و بمکند.

طرز تهیه مرباى هلیله‏ برای انگشت‏ پیچ هلیله:
یک‏صد عدد هلیله کابلى خوب و برگزیده را پاک بشوى، یک شب بماند تا از آب خشک مى ‏شود. در دیگ بریز و آب یا آبجو جوشیده بر آن اضافه کن به طورى که آب یا آبجو چهار انگشت بالاتر از آن آید. حال به آرامى بر آتش کم‏ شدت بجوشد تا آب یا آبجو خشک مى ‏شود؛ آنگاه دیگ را در تنور گرم (فر) بگذار و فرداى آن روز هلیله‏ ها را از تنور بیرون آور و بر طبقى پهن کن و با دستمالى بمال و با نک سوزن سوراخشان کن! ۲۵۰ گرم شکر قرمز که با ۵۰۰ گرم آب مخلوط شده بر آنها بریز و بگذار بر آتش بپزند، تا هلیله ‏ها نرم مى شود ظرف را از آتش برگیر و داروهاى دیگ ابزار خوش‏بوکننده بر آنها بپاش!

انگشت ‏پیچ ایرسا:
خواص انگشت ‏پیچ ایرسا:
بیخ سوسن آسمان‏کوب یا سوسن کبود، در دوم گرم و خشکیش کمتر از دوم است. لطیف‏ کننده اخلاط و نرم ‏کننده پوست و براى ناراحتى ‏هاى کبد و طحال و ریه که با سردى باشد بسیار مفید و ضد سکته و تشنج و صرع و فلج و سستى اعضا بوده و فراموشى را کاهش مى‏ دهد.
طرز تهیه انگشت ‏پیچ ایرسا:
ایرسا ۲۵۰ گرم، آب سیب و آب به از هرکدام یک‏صد گرم، قند ۷۵ گرم.
ایرسا را با سه برابر آب روى شعله ملایم بجوشانند تا ثلث شود، آب‏میوه‏ها را اضافه کنند و مانند دستور سایر انگشت‏ پیچ‏ ها با قند به قوام غلیظ آورند و شکلات‏هاى بدست آمده را در جاى خنک نگه داشته روزانه حد اقل ۳ شکلات در ۳ نوبت در دهان گذاشته بمکند.

انگشت ‏پیچ بسباسه‏:
خواص انگشت ‏پیچ بسباسه‏:
مقوى اعضاى رئیسه و معده بوده، باده ا را فرو مى‏ نشاند و مقوى نیروى جنسى است و قوت و نشاط را مى‏ افزاید. بسیار نافع از براى قولنج است و براى جمیع امراض رحم معالج و بیمارى‏ هاى سرد کلیه و مجارى ادرار را درمان مى ‏کند.
طرز تهیه انگشت ‏پیچ بسباسه‏:
قرنفل، دارچینى، جوز بوا، کهربا، فرنجمشک، گاوزبان، بادرنجبویه، مومیائى، عنبر اشهب از هرکدام ۳ گرم، مروارید، یاقوت رمانى، بهمن سفید، بهمن سرخ، اشنه، ساذج هندى، زرنباد، خولنجان، فلفل سفید، فرفیون، کبابه چینى، صندل سفید از هرکدام ۶ گرم، بسباسه ۲۵ گرم. عرق مخلصه یا عرق دارچین از هر کدام ۲ شیشه، آب سیب، آب به، آب آناناس، آب پرتقال یا هرکدام از مرکبات مانند گریپ‏ فوروت و نارنگى و غیرو از هرکدام یک‏صد گرم، آب لیموترش ربع لیوان. شیرینى آن را مى ‏توانند از عسل یا شکر قرمز یا شکر معمولى یا شیره نبات یا قند استفاده کنند به اندازه نصف مجموع داروهاى خشک و البته به دلخواه مى‏ توانند میزان شیرینى را کم یا زیاد کنند.
داروهاى خشک را تمیز کرده بکوبند و گرت کنند چنانچه از ریزترین الک رد شود. همه داروها را با پودر بدست آمده درهم کنند و آن‏قدر روى شعله ملایم بجوشانند تا غلیظ شود مانند سایر انگشت ‏پیچ‏ ها عمل کنند. روزانه حد اقل ۳ بار مصرف کنند.

انگشت ‏پیچ بسفایج‏:
خواص انگشت ‏پیچ بسفایج‏:
ضد سودا و بیمارى ‏هاى سوداوى مانند وسواس و مالیخولیا و بیمارى ‏هاى سرد دماغى مانند سکته و صرع و فلج مى‏ باشد. رماتیسم و باد بواسیر و درد معده و اضطراب و دلشوره را از میان مى‏ برد و براى اگزما و سایر بیمارى‏ هاى پوستى ناشى از سودا و امثال آن مفید مى ‏باشد.
طرز تهیه انگشت ‏پیچ بسفایج‏:
آب انگور، آب سیب و آب به از هرکدام یک‏صد گرم، بسفایج تر و تازه ۷۵ گرم، اگر نبود بسفایج خشک ۱۵۰ گرم، ترنجبین ۱۲۵ گرم، آب‏میوه ‏ها را داغ کرده ترنجبین را در آن حل کنند سپس صاف کنند، بسفایج را با هاون برقى نیم‏کوب کنند و در ۱۵۰ گرم آب جوش ریخته در حرارت معمولى تا ۲۴ ساعت نگه دارند آنگاه بجوشانند تا آب نصف شود. با پارچه کتانى بمالند تا مواد آن کاملا در آب برود صاف کنند و تفاله را دور بریزند و این آب را با آب‏میوه‏ ها و آب ترنجبین مخلوط و با مقدارى عسل یا شکر روى شعله ملایم بجوشانند تا مانند سایر انگشت‏ پیچ ‏ها غلیظ و تکه‏ هاى شکلاتى حاصل گردد، روزانه حد اقل ۳ بار و هر بار یک شکلات در دهان گذاشته بمکند.

انگشت ‏پیچ تخم خرفه‏:
خواص انگشت ‏پیچ تخم خرفه‏:
سرد و تر در دوم است. مسکن گرما و حدت صفرا و خون و گرمى جگر و تشنگى بوده مفید براى شکستن سنگ کلیه و رافع زخم‏ هاى روده و امعاء و مثانه مى ‏باشد و براى همه بیمارى‏ هاى گرم مناسب بوده لذا براى گرم‏ مزاجان مفید است.
طرز تهیه انگشت ‏پیچ تخم خرفه‏:
تخم خرفه ۱۵۰ گرم، عرق بیدمشک و گلاب از هرکدام ۲ شیشه، مغز بادام شیرین و مغز تخم هندوانه و مغز تخم کدوى شیرین (حلوائى) از هرکدام ۱۵ گرم، آب سیب، آب انار اگر نبود رب انار خانگى یا آب هندوانه از هرکدام یک لیوان.
تخم خرفه را خوب بکوبند و با آب بشویند یعنى در آب بسایند تا رنگ سیاه آن جدا شود و آب را خارج کنند و نشاسته آن را با عرقیات بیدمشک و گلاب مخلوط نمایند. تخم کدوى شیرین و مغز تخم هندوانه و مغز سفید بادام شیرین را پودر کرده و با یک‏صد گرم عرق کاسنى مخلوط و ۲۴ ساعت نگه دارند. پس روى شعله ملایم بجوشانند تا نصف آن بخار شود با پارچه کتانى شیره ‏کشى کنند و تفاله را دور بریزند و این آب را با سایر مواد و آب‏میوه‏ ها مخلوط و روى شیره ملایم بجوشانند تا کاملا غلیظ شود. مانند سایر انگشت ‏پیچ‏ ها روزانه ۳ بار بمکند.

انگشت‏ پیچ بلادر:
بلیله منقى، آمله منقى، هلیله سیاه از هریک ۳۶ مثقال، فلفل اصطرک، فلفل مویه، زنجفیل، دار فلفل از هریک ۲ مثقال، کبابه چینى، عسل بلادر از هریک ۶ مثقال، قند ۶۰۰ مثقال، روغن گاو یا روغن گردو یا روغن زیتون.
انگشت‏پیچ بلادر دیگر
خواص انگشت‏ پیچ بلادر:
منافع بسیار زیادى براى آن نقل شده است و براى ملوک و سلاطین بکار برده مى ‏شده و اگر در خوردن آن بطور مرتب مداومت شود پس از یک سال منافع آن آشکار مى ‏شود و هرکس چنین کند و تناول آن را ادامه دهد پس از آن تا هنگام موت هرگز بیمار نخواهد شد. این دارو را از آن جهت که یک سال بعد از مرتب خوردن منافع آن آشکار مى‏ گردد داروى سال (دواء السّنه) نامیده ‏اند.
منع سفیدى مو مى کند و اخلاط بارده را اسهال مى ‏کند ضعف معده و سوء هضم و دردهاى معده را از بین مى ‏برد، فلج، نسیان، صرع، تشنج، لقوه و سردرد سرد و همه بیمارى‏ هاى سرد را از بین مى‏ برد.
طرز تهیه انگشت‏ پیچ بلادر:
پوست هلیله زرد، هلیله سیاه، بلیله، آمله منقى از هرکدام یک مثقال، شونیز ۲۴ مثقال، کبابه چینى ۱۲ مثقال، عسل بلادر و مصطکى هریک ۶ مثقال، فلفل مویه، دار فلفل، دارچینى، اوشق، زنجفیل از هریک ۲ مثقال، ساذج هندى یک مثقال، شکر سفید ۶۰۰ مثقال. آب سیب، آب به، آب آناناس از هرکدام یک لیوان. داروهاى خشک را بکوبند و چنان پودر کنند که از ریزترین الک مانند گرت رد شود. شکر را با مقدارى آب بجوشانند تا غلیظ گردد سپس پودر را وارد کرده، آب سیب، آب به و آب آناناس یا آب انبه را اضافه کنند و روى شعله ملایم بجوشانند تا بقوام آید.
مقدارى روغن را با آن بسرشند و به اندازه تکه‏ هاى شکلاتى اندازه بزنند و هر روز یک شکلات را در دهان گذاشته بمکند.

افرادى که در بدنشان باد زیاد تولید مى‏ شود صبح‏ ها ناشتا بمکند و کسانى که در بدنشان رطوبت و بخار زیاد باشد شب قبل از خواب. باید که این دارو را در ظرف چینى نگه دارند و از بکار بردن ظروف آلومینیومى خوددارى کنند.
افرادى که مى ‏خواهند با نسخه ‏هاى بلادر از بیمارى ‏ها پیشگیرى کنند و صاحب طول عمر گردند باید از مصرف ترشى‏ ها و لبنیات پرهیز نمایند.

انگشت‏پیچ بلسان‏:
خواص انگشت‏پیچ بلسان‏:
در علاج بیمارى ‏هاى دماغى و صرع و لقوه و فلج و اوجاع مفاصل و عرق النساء و نقرس بسیار مؤثر است و با داشتن خاصیت تریاقى در برابر سموم مقاومت ایجاد مى‏ کند. با داشتن خواص متعدد معده و کبد و طحال و کلیه‏ ها و مثانه و رحم و تقریبا تمامى اعضاى بدن از جمله اعصاب را تقویت و در علاج بیمارى ‏هاى تمامى اعضاى بدن مشارکت مى‏کند.
داروى خالص و اصلى بلسان آن است که در هنگام تابش آفتاب و در برج سرطان نزد طلوع شعرى یمانیه تنه درخت بلسان را تیغ‏ه اى متعدد مى‏ زنند و آنچه از آن تراوش مى‏ کند را جمع مى ‏کنند. درخت بلسان مى‏ تواند بیش از ۵۰ کیلو شیره از خود تراوش کند.
طرز تهیه انگشت‏پیچ بلسان‏:
شیره بلسان ۵۰ گرم، شاخ و برگ و عود بلسان ۷۵ گرم را با ۲۵۰ گرم آب روى شعله ملایم بجوشانند تا نصف شود صاف کنند و با قند به نصف وزن آن یعنى حدود ۷۵ گرم کمتر یا بیشتر و نیم کیلو آب سیب و نیم کیلو آب به مخلوط و دوباره بجوشانند تا غلیظ شده و مانند دستور سایر انگشت پیچ‏ ها آماده کنند و روزانه از یک تا ۳ عدد در روز بمکند.

انگشت ‏پیچ عطائى‏:
خواص انگشت ‏پیچ عطائى‏:
در دفع سرعت انزال بى‏ نظیر است.
طرز تهیه انگشت ‏پیچ عطائى‏:
جفت بلوط، لبان ذکر، بزر القنب‏ از هرکدام یک مثقال، مصطکى ۳ گرم، آب سیب و آب به از هرکدام یک لیوان. عسل مصفى حدود یک لیوان کم یا بیش.
داروهاى خشک را بکوبند و مانند گرت نرم کنند تا از ریزترین الک رد شود سپس با آب‏میوه‏ ها و عسل روى شعله ملایم بقوام آورند تا کاملا غلیظ شود و قبل از سرد شدن به قطعات شکلاتى تقسیم نمایند و روزانه از یک تا ۳ عدد در دهان گذاشته بمکند. ساعتى قبل از نزدیکى مى‏ توانند تعدادى بیشتر در دهان گذاشته بمکند.

انگشت ‏پیچ عطایى دیگر که همان خاصیت را دارد
جفت بلوط، کندر، مصطکى از هرکدام مساوى بگیرند و بکوبند و مانند گرت نرم کنند و با یک لیوان آب سیب و یک لیوان آب به و یک شیشه گلاب و حدود یک استکان تا یک لیوان عسل مصفى مخلوط و روى شعله ملایم بقوام آورند و مانند دستور سایر انگشت‏ پیچ ‏ها عمل کنند و ساعاتى قبل از نزدیکى بیشتر در دهان گذاشته بمکند.

انگشت‏پیچ عطایى دیگر
بلوط، گلنار فارسى، گشنیز خشک، شونیز، لبان ذکر ۵/ ۲ مثقال، کمون کرمانى، نانخواه، کرویا از هرکدام ۵/ ۱ گرم، آب سیب، آب به از هرکدام یک لیوان، عسل به میزان دلخواه. مانند دستور انگشت‏ پیچ قبلى عمل کنند.

انگشت ‏پیچ گل بنفشه‏:
در اول سرد و در دوم تر است.
خواص انگشت ‏پیچ گل بنفشه‏:
ملین طبع و نرم‏ کننده سینه بوده و سرفه خشک را آرام کند و سوزش ادرار و گرماى مثانه و کلیه را برطرف سازد. براى سرماخوردگى مفید و در ضد عفونى کردن جهاز تنفسى کم ‏نظیر بوده و تب را مى‏ شکند. التهابات و اورام را زایل مى‏ کند.
طرز تهیه انگشت ‏پیچ گل بنفشه‏:
گل بنفشه تازه نیم کیلو و شکر نیم کیلو و اگر بنفشه خشک باشد نیم کیلو و شکر یک کیلو، آب سیب ربع کیلو، آب به ۱۵۰ گرم، شیرخشت، بیدخشت، و ترنجبین از هرکدام ۲۵ گرم. گل بنفشه تر را با ۵/ ۱ کیلو آب و شکر و ترنجبین و شیرخشت و بیدخشت روى شعله ملایم بجوشانند تا به ربع برسد، صاف کنند و آب‏میوه‏ ها را داخل کنند و بجوشانند تا بقوام آمده و مانند دستور سایر انگشت‏ پیچ ‏ها کاملا غلیظ شود و قبل از سرد شدن به تکه‏ هاى شکلاتى تقسیم و بگذارند سرد شود. روزانه حد اقل روزى ۳ بار و هر بار یک شکلات در دهان گذاشته بمکند.

انگشت‏ پیچ انجیر:
در اول گرم و در دوم تر است.
خواص انگشت‏ پیچ انجیر:
مبهى و کثیر الغذاتر از سایر میوه‏ هاست. چاق‏ کننده، مفتح سدد و مقوى جگر و دافع سده و ورم طحال و بواسیر و عسر البول مى‏ باشد. ضد آلرژى‏ هاى فصلى و آسم و خشونت سینه و ده‏ها خاصیت مفید براى انسان‏هاست.
طرز تهیه انگشت‏ پیچ انجیر:
انجیر خشک زرد یک کیلو، عسل نیم کیلو، آب به ۲۵۰ گرم. انجیر خشک سالم و درشت تهیه کنند و بشویند و با ۵ کیلو آب مخلوط و ۲۴ ساعت در هواى مایل به گرم نگه دارند سپس بجوشانند تا نصف شود آنگاه عسل را وارد کرده بجوشانند تا بقوام آمده و غلیظ شود و مانند دستور سایر مکیدنى‏ ها هر روز در دهان گذاشته بمکند.

انگشت ‏پیچ جدوار:
جدوار گرم و خشک است در اول درجه سوم و چون با حرارت غریزى و ارواح انسان همسو و سازگار است آزار و اذیتى متوجه انسان نمى شود.
خواص انگشت ‏پیچ جدوار:
خاصیت پادزهرى داشته و اثر آن در دفع سموم بارده بیشتر از سموم حاره است. مفرح و مقوى قلب و اعضاى رئیسه و احشاء و پادزهر همه سموم است. مفتح و لطیف ‏کننده و نرم ‏کننده و منضج و مسکن اوجاع و مقوى چشم و اشته اآور و تقویت کننده نیروى جنسى مى‏ باشد. اخلاط عفونى را دفع مى‏ کند و چاق‏ کننده و براى همه دردهاى سرد و فلج و لقوه و قولنج و صرع مفید است.
طرز تهیه انگشت ‏پیچ جدوار:
جدوار ۱۵ گرم، عنبر اشهب نیم مثقال، زعفران سوده نیم مثقال، گلاب یک شیشه، آب سیب، آب به، آب گلابى یا آب آناناس از هرکدام یک لیوان. جدوار و عنبر اشهب و آب‏میوه ‏ها و گلاب را با هم مخلوط و روى شعله ملایم بجوشانند تا یک سوم کم شود صاف کنند و آب‏میوه ‏ها را با حدود ۷۵ گرم شکر یا قند یا عسل مخلوط کرده دوباره بجوشانند تا غلیظ شود و آخر سر در حال غلیظ شدن زعفران سوده را اضافه و مانند دستور سایر انگشت‏ پیچ‏ ها عمل نمایند.

انگشت ‏پیچ ضد گلودرد:
خواص انگشت ‏پیچ ضد گلودرد:
براى کسانى که مرتب در گلو احساس ناراحتى مى کنند و افرادى که در اثر تزریق پنى‏سیلین دچار لوزه ‏هاى متخلخل و سفت شده ‏اند بسیار مفید است. ضد هر گونه عفونت و چرک گلو و سینوزیت مى ‏باشد. از انواع سرماخوردگى‏ ها پیشگیرى به عمل مى ‏آورد. ضدعفونى ‏کننده معده است و حالت تهوع را از بین مى ‏برد.
طرز تهیه انگشت ‏پیچ ضد گلودرد:
عرق آویشن، عرق مرزنجوش، عرق مزره، عرق اسطوخودوس، عرق نعناع از هرکدام یک لیوان، آب سیب، آب به، آب آناناس یا آب لیموشیرین از هرکدام یک لیوان.
عرقیات و آب‏میوه ‏ها را با هم مخلوط و با مقدارى شکر قرمز حدود یک استکان تا یک لیوان روى شعله ملایم بجوشانید تا غلیظ شود. قبل از سرد شدن به تکه‏ هاى شکلاتى تقسیم نمایید و بگذارید سرد و سفت شود روزانه حداقل ۳ بار هر بار یک تکه در دهان گذاشته بمکند.

انگشت ‏پیچ ضد میگرن و انواع سردرد:
طرز تهیه انگشت ‏پیچ ضد میگرن و انواع سردرد:
عرق کاکوتى، عرق کاسنى، عرق نعناع، عرق پونه، عرق گاوزبان، عرق گشنیز، عرق افسنتین، عرق زیره سیاه، عرق مرزنجوش از هرکدام یک لیوان.
آب سیب، آب به یا آب انگور، آب گلابى یا آب انبه یا آب آناناس از هرکدام یک لیوان. زعفران نوک قاشق چایخورى.
طبق دستور سایر انگشت‏ پیچ ‏ها عمل کنند تا تکه ‏هاى شکلاتى بدست آمده و روزى حداقل ۳ عدد هر روز در دهان گذاشته بمکند.

نسخه‏ هاى انگشت‏ پیچ در کتب قدیم بسیار زیاد است و طالبین مى توانند به کتاب‏هاى اقرابادین و قانون و کتب مشابه مراجعه نمایند.

خواهشمندیم اگر سوال یا نکته‌ای برای مطلب انگشت پیچ ها‏ در ذهن شما باقی مانده است، آن‌ را در قسمت نظرات با ما و سایر کاربران به اشتراک بگذارید.تمام مطالب در سایت بوعلی باب سلامتی زیر نظر متخصصین طب سنتی می باشد
تهیه و تنظیم از تیم پژوهشی بوعلی باب سلامتی
www.boalii.ir
استفاده از مطالب سایت بدون ذکر منبع طبق ماده ۱۲ قانون جرائم رایانه‌ای مورد پیگیری قرار خواهد گرفت