بوعلی بوعلی باب سلامتی
كرفس سبزی معجزه گر است کرفس از گياهانى است كه مىتواند در نشاط و سلامتى مؤثر باشد کرفس در شستشوى ارگانهاى مختلف بدن تأثير دارد. کرفس درمان نقرس و روماتیسم است
كرفس جزء سبزيجاتى است كه ساقه و برگ آن مورد استفاده قرار مىگيرد و کرفس از گياهانى است كه مىتواند در نشاط و سلامتى بشر مؤثر باشد و در شستشوى ارگانهاى مختلف بدن تأثير بسزايى دارد.
دانشمندان مىگويند: كرفس داراى هيدرات دوكربن، آلبومين، چربى و مواد معدنى مىباشد و صد گرم کرفس 31 كالرى حرارت حياتى تولید مىكند و هيدرات دوكربن مادهاى است كه براى هضم غذا و دفع ميكروبهاى روده كمك مىكند و ديابت را پايين مىآورد.
مواد معدنى در كرفس عبارت است از: پتاسيم، سديم، منيزيم، كلر، فسفر، گوگرد، آهن.
کرفس گياهى است علفى و دو ساله از تيره چتريان به ارتفاع 20 تا 60 سانتىمتر كه در اكثر نقاط، خصوصا در نواحى بحر الرومى (و همچنين ايران) فراوان است. کرفس جزو سبزيهاى خوراكى است و در اغذيه مصرف مىشود.
به فارسى كرفس و در كتب طبّ سنّتى با نام كرفس تابستانى نام برده شده است.
کرفس از سبزيهاى خوردنى است. دو ساله با دمبرگهاى گوشتى و دراز و سفيد شده آن را خام يا پخته با غذا مىخورند.
برخی از خواص کاربردی کرفس:
کرفس از نظر تخم و بيخ يا ريشه آن مورد توجه است. از نظر طبيعت گرم و خشك است.
تخم كرفس وحشى باز كننده گرفتگىها و انسداد است و به هضم غذا كمك مىكند و از نظر خواص طبى از ريشه آن قوىتر است و براى استسقا و تسكين دردها مفيد است.
كرفس داراى شوره است، مثانه و كبد را اصلاح و زهكشى مىكند و نيز خون را پاك مىنمايد.
جوشانده برگهاى كرفس به مقدار سى گرم در يك ليتر آب مخلوط با شير در بيماريهاى ريوى و گرفتگى صدا، دارويى عالى، مقوى و مدرّ است.
كرفس سرشار از ويتامينA .B .C ، سديم، پتاسيم، فسفر و آهك مىباشد. اشتهاآور، خنك و مقوى است، مصرف کرفس براى اشخاصى كه روماتيسم و نقرس دارند تجويز مىشود. براى مبارزه بر ضد روماتيسم و نقرس بايد كرفس را قطعه قطعه كرده در آب جوشانيده و آب جوشيده آن را نوشيد.
كرفس براى امراض قلبى و كسانى كه كار فكرى دارند، تجويز مىشود.
جوشانده برگ كرفس پنجاه گرم در يك ليتر آب و اگر خشك باشد 25 گرم براى ضعف معده و خنازير فوق العاده مفيد و مؤثر است.
دمكرده تخم كرفس به مقدار يك قاشق قهوهخورى براى يك فنجان آب جوش مقوى معده است.
برگهاى كرفس را اگر له كنند و با نمك و سركه مخلوط كنند براى گال و جرب استعمال آن توصيه شده است.
محلول كرفس به شكل كمپرس در اولسرهاى سرطانى و زخمهاى شديد استعمال مىشود.
خوردن كرفس به گفته اطباء قديم ايران، قبل و بعد از گزيدن حشرات باعث سرعت تأثير سمّ است.
كرفس گياهى است داراى ساقههاى سفيد بلند شبيه ريواس، برگهايش بريده و در پختن برخى خوراكيها بكار مىرود. در ميان كردها دمكرده و جوشانده برگهاى کرفس را براى رفع سرماخوردگى، زكام و روماتيسم به مصرف مىرسانند.
گلوكزيدى به نام آپىئين در ريشه کرفس وجود دارد كه همه اختصاصات اعضاء زير زمينى گياه مربوط به آن است. برگ و دانه گياه نيز به مصارف درمانى مىرسد.
كرفس با آنكه پراكندگى زياد در نواحى مختلف اروپا، آمريكاى جنوبى، آفريقا و آسيا، از جمله ايران دارد با همه اينها، براى مصارف مختلف درمان پرورش مىيابد و قرنها است كه از ريشه کرفس جهت رفع استسقا استفاده مىشود.
كرفس در روايات:
رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود: كرفس باقلاى پيامبران است.
شهيد اول در كتاب دروس گفته: روايت شده كه كرفس باعث حفظ مىشود و دل را پاك مىكند و جنون و جذام و برص را از بين مىبرد.
رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود: بر شما باد كرفس كه آن غذاى الياس و اليسع و يوشع بن نون است. در روايتى كمأة را نيز اضافه كرده است.
على بن يقطين از نادر خاتم كه گفت: نزد ابو الحسن عليه السلام صحبت كرفس به ميان آمد، فرمود: شما کرفس را دوست داريد، هيچ جنبندهاى نيست مگر اينكه بدن خود را بدان مىمالد.
فلسفه روايتى كه از امام صادق عليه السلام در باره نهى از خوردن كرفس وارد شده، اين است كه حضرت قبل از شستن، خوردن کرفس را نهى فرموده ولى بعد از شستن، مانعى ندارد.
پيغمبر اكرم صلى الله عليه و آله فرمود:
إن كان شىء يزيد قى العقل فهو هو
يعنى: اگر چيزى عقل را زياد كند آن كرفس است.
كرفس در ميان كوه و صحرا و سنگ مىرويد كه زمستانى و تابستانى دارد. كرفس مدر بوده براى ضعف عمومى و عوارض ناشى از مالاريا مصرف مىشود و داراى اسانسى به نام آپيولين مىباشد. كرفس نزد يونانيان قديم به سبزى ماه معروف و آن را آرامبخش اعصاب و درمان درد دندان دانسته، برگ خشك کرفس را روى محل درد مىگذاشتند.
كرفس خام و پياز و آب ليمو در زكام مؤثر است. مخصوصا اگر چند روز سالاد كرفس خورده و از نشاسته پرهيز شود. آب كرفس هم در رفع گرفتگى صدا به شرط آنكه مواد نشاستهاى با آن خورده نشود و در عوض با آب كرفس پياز ميل شود مؤثر مىباشد و اگر به جاى پياز آبليمو اضافه شود و غرغره نمايند در گلو و ورم لوزهها اثر مىنمايد.
خوردن آب كرفس با كمى آب ليمو سه تا چهار بار در روز در آسم به شرط تنفس و تهويه خوب مؤثر مىباشد. خوردن كرفس و ضماد آن رنگهاى پريده را اصلاح مىكند.
مخلوط آب كرفس و پياز و سير و آبليموى ترش و روغن زيتون براى قولنجهاى كليوى مؤثر بوده و مدرّ است.
دردهايى كه بهعلت زياد شدن اسيد اوريك در نقاط بدن بهوجود مىآيد با ضماد مخلوط كرفس و آرد برنج تسكين مىيابد و خوردن کرفس مخلوط با يُد در قولنج مؤثر است و در دردهاى رماتيسمى اثر مىكند و براى نقرسيها نافع است.
برگ كرفس و ساقه متورم آن پخته و مصرف مىشود و خام آن هضمش بسيار سخت و پختهاش سهل مىباشد.
كرفس از نگاه رازى:
كرفس بسيار گرم است و دفع ادرار را زياد مىكند. ترشح شير را در مادران مىافزايد و اگر مادر شير ده در خوردن آن زياده روى كند ممكن است مبتلا به صرع گردد، اين سبزى هم سبب نعوظ و نيرومندى غريزه جنسى است، نوع كرفس باغى براى معده بسيار نافع و براى معالجه قى نيز مفيد است. نفخ آن كم و زودگذر است. كسانى كه مزاجشان سرد است کرفس را به خوبى تحمل مىكنند و نيازى به خوردن داروى مصلح ندارند مگر آنكه در خوردن کرفس از حد اعتدال خارج شوند كه در اين صورت بايد از داروهايى استعمال نمايند كه نفخ را زايل مىسازد. براى مزاجهاى گرم كافى است كمى از آن را با سركه آلوده نمايند تا علاج نفخ شود.
كرفس را در عربى كربس بر وزن هر كس گويند.
در ترجمه صيدنه صفحه 95 گويد: تخم كرفس كوهى است و او را كرفس صخرى و كرفس ماقدونى نيز نامند و تخم آن شبيه به نانخواه و خوشبوتر از آن و تند است.
خواص آب كرفس:
آب كرفس پرورش يافته با آنكه بر آب نوع وحشى گياه، ترجيح داده مىشود، مع هذا هر دوى آنها صفات درمانى مشابه ظاهر مىكنند. آب كرفس اثر مدر و دفع رسوبات ادرارى و صفراوى دارد. مقوى اعضا و غدد فوق كليه است. مصرف آن بهعلت خواص متعددى كه دارا مىباشد در درمان بيماريهاى مختلف مؤثر واقع مىشود، زيرا اثر تصفيه كننده خون، ضد روماتيسم و نقرس و ضدعفونى كننده دارد بهعلاوه لاغر كننده است.
آب كرفس به حالت خالص يا مخلوط با آب هويج، آب ليموترش و با آب ميوهها و آب سبزيهاى ديگر مصرف مىشود.
منبع:
گياهان دارويى، دكتر على زرگرى
اسرار خوراكيها
ميوهها و سبزيهاى شفابخش
گلها و گياهان شفابخش
