نام علمی: .Cichorium intybus L
نام انگلیسی: Compositae
خانواده: Asteraceae
نام مرسوم: Chicory
تاریخچه استفاده از کاسنی، به قرون قبل از میلاد مسیح نسبت داده می شود. دانشمندانی نظیر جالینوس، Pline، برای کاسنی اثرات درمانی متعددی قائل بوده اند، سالاد کاسنی را مقوی معده می دانستند و شیره گیاه را برای رفع درد چشم و مسمومیت ها توصیه نموده اند.
کاسنی از نظر حکمای طب سنتی طبیعت سرد وتر دارد.
خواص و آثار کاسنی:
1. کاسنی ضدیبوست است: و برای رفع یبوست از دم کرده برگ و ریشه کاسنی به مقدار دو فنجان هر روز صبح ناشتا باید مصرف شود که 30 گرم برگ و ریشه کاسنی خشک در یک لیتر آب جوشانده شود.
2.کاسنی برای درمان ورم طحال: 5 گرم برگ کاسنی را در 200 سیسی آب دمکرده روزی 3 فنجان قبل از غذا میل شود.
3. کاسنی خنک کننده بوده، معده را تقویت کرده، ترشح آن را زیاد می کند، از مقدار قند خون در مبتلایان به بیماری قند می کاهد.
4. دم کرده کاسنی وحشی (10 گرم در صد گرم آب) کبد و کلیه را تحریک و فعال می سازد.
5. کاسنی مسکن حدت حرارت خون و صفرا و تشنگی است.
6. مالیدن آب برگ کاسنی تنها و یا با سرکه برای سردردهای گرم و صفراوی نافع است و همچنین آب برگ کاسنی با سرکه و یا دوشاب مالیده شود برای ورمهای گرم چشم و درد چشم نافع است.
7. ضماد آب برگ کاسنی با آرد جو برای خفقان و تقویت قلب و تحلیل ورم و آشامیدن آب برگ کاسنی برای باز کردن گرفتگی های کبد و طحال و یرقان و تقویت کبد موثر است.
8. کاسنی وحشی دارای خواص مسهل، تقویت کننده، تب بر و به طور ملایم، خون را تصفیه می کند و آن را به شکل شربت به بچه ها می دهند.
9. اگر کف آب جوشانده کاسنی را بگیرند و با سکنجبین بنوشند برای تب های کهنه و تقویت معده مفید است و مالیدن آب کاسنی برای ورم های گرم مفید است.
10. کاسنی تقویت کننده، اشتهاآور، مقوی معده، ملین، مدر بوده و جوشانده اش را به گاوها که وضع حمل دارند بدهید برای سهولت زایمان مفید است.
11. کاسنی با روغن بنفشه و آرد جو و با آرد جو و سرکه جهت مفاصل و نقرس گرم و ورمهای گرم مفید است.
12. ضماد کاسنی به همراه ریشه اش جهت گزش عقرب و حشرات موذی و زنبور به کار می رود.
13. کاسنی هایی که در باغ و بوستان بکارند و به موقع آب کافی به آنها برسانند رطوبت و نفخ آنها زیادتر است ولی نوع بیابانی و آنها که به علت کمی آب بوته هایشان لاغر وکوچک است نفخشان کمتر، تندی و لطافتشان بیشتر است.
کاربردهای آرایشی- بهداشتی کاسنی:
ماسک ضدجوش: 3 قاشق مرباخوری از پودر برگ کاسنی را در مقداری آب بجوشانید. سپس کمی از آب غلیظ ان را صاف کرده و با 2 قاشق سوپخوری ماست مخلوط کرده و خوب هم بزنید و به محل جوشها بمالید.
کاسنی و روشن کننده پوست: سه قاشق غذاخوری از آب کاسنی له شده را با 2 قاشق غذاخوری عسل مخلوط کرده و خوب هم بزنید. سپس روزی 3 بار (صبح، ظهر، عصر) کمی از آن را به پوست بمالید و خوب ماساژ دهید.
کاسنی و شاداب کننده: 20 گرم برگ کاسنی تازه را با 20 گرم برگ شاهتره تازه مخلوط کرده و در هاون بکوبید و له کنید. سپس 1 قاشق سوپخوری عسل و کمی گلاب یا آب مقطر را به آن اضافه کنید. سپس با نصف قاشق سوپخوری ژل کتیرای نیمه غلیظ مخلوط کرده، خوب هم بزنید و به صورت بمالید.
دم کرده برگ کاسنی: 15-10 گرم برگ کاسنی را با هزار گرم آب جوش دم کرده و صاف نمایند برای تقویت معده و ناراحتی کبد، یک فنجان قبل از هر غذا مصرف نمایند.
دم کرده ریشه کاسنی: 30-20 گرم ریشه کاسنی را با هزار گرم آب جوش دم کرده صاف نمایند برای تقویت معده و ناراحتی کبد، یک فنجان قبل از هر غذا مصرف نمایند
عرق ترکیبی کاسنی:
برای درمان بیماریهای کبدی و پوستی: سه استکان عرق کاسنی، سه استکان عرق شاه تره مخلوط شود. صبح و ظهر و شب قبل از غذا در هر وعده یک استکان میل شود.
عرق کاسنی، طبیعت سرد دارد، مقوی معده، تب بر، درمان بیماریهای اعصاب، تقویت پوست، ضد کلسترول، تصفیۀ خون، تسکین حرارت خون و درمان کنندۀ وجود خون در ادرار می باشد.
منبع:طیبه فرهانی، دانشجوی دکترای زیست شناسی گیاهی، دانشگاه تربیت مدرس، عضو فعال انجمن تحقیقات طب سنتی ایران
ممنون.خیلی مفید بود.