بوعلی بوعلی باب سلامتی
گیاهان سمی در طب سنتى که باید از مصرف آن خود داری شود
شناخت گیاهان سمی برای افراد علاقه مند به طب سنتی بسیار مهم است
اشاره به بعضى گیاهان سمى به منظور جلوگیرى از پیش آمدهاى ناگوار
بعضى از مردم معتقدند که داروهاى گیاهى سمى نیستند و مصرف آنها هیچگونه عوارض سوئى ندارد این عقیده مبناى علمى ندارد و آنان گیاهان داروئى را آنطورى که لازم است نمى شناسند.
ذیلا چند نمونه از گیاهان سمى را نام مى بریم:
۱- شوکران- مزاج این گیاه گرم است و دو نوع مى باشد نوعى از آنکه شوکران کبیر نامیده مى شود سم مهلکى است و در اسرع وقت انسان را مى کشد امّا نوع دیگر که شوکران صغیر نامیده مى شود در نقاط معتدل روى زمین مى روید و از نظر ظاهر تقریبا به شوکران کبیر شبیه است امّا چندان سمیّتى ندارد این گیاه را در بعضى کتب قونیون نامیدهاند.
۲- فرفیون یا علف شیر سگ- گیاهى است گرم مزاج و سمى خوردن دو قطره از شیرابه این گیاه بشدت انسان را به قى و اسهال مى اندازد و بیشتر آن مسموم کننده شدید است این گیاه جزء داروهاى خوب گیاهى است و مصرف آن تنها با نظر افرادى که روى آن تجربیاتى دارند مجاز است.
۳- گیاه خرزهره- گیاهى است گرم مزاج و بعنوان گیاه زینتى و داروئى از آن استفاده مى شود. این گیاه براى انسان و بعضى جانوران سمى است و اگر از آن بخورند مسموم مى شوند.
۴- سلاب- گیاهى است گرم مزاج این گیاه را فیجن بیابانى هم مى گویند گیاهى است تقریبا سمى خوردن آن مسموم کننده است امّا براى شستشوى زخمها از آن استفاده مى شود.
۵- گیاه هفت بندى یا مازریون- گیاهى است گرم مزاج. خوردن این گیاه سبب قى و اسهال شدید مى شود و انسان را بحد مرگ مى رساند و نوعى از این گیاه که سبز مایل به سیاه است سمیّتش بیشتر است.
۶- خریق سفید- مزاج این گیاه گرم است و خوردن آن سبب تهوع و استفراغ بسیار شدید خواهد شد.
۷- کندش یا کندس یا پلخم- مزاج این گیاه گرم است خوردن این گیاه انسان را بحال خفگى مى اندازد. ریشه این گیاه تند و عطسه آور است و آن را پودر کرده و بعنوان داروى عطوس (انفیه) بکار مى برند.
۸- سیاه دانه سمى- مزاج این گیاه گرم است. این گیاه سیاه دانه اصلى نیست بلکه گونهاى از سیاه دانه مى باشد که خوردن آن ایجاد مسمومیت مى کند.
۹- جوجادو- مزاجش گرم است. خوردن مقدار کمى از این گیاه انسان را مسموم نمى کند امّا زیاد خوردنش انسان را مى کشد.
۱۰- پیاز دشتى که آن را پیاز عنصل یا اسقیل یا پیاز موش هم گفته اند خوردن این پیاز سبب مى شود که بدن از داخل بشدت زخم شود و خونریزى کند و التهاب شدید در اندامهاى داخلى ایجاد شود لذا باید بسرعت دستگاه گوارش را شستشو و آن را بیرون سازند و شیر فراوان به بیمار بدهند و آن را بسترى کنند.
۱۱- شلتوک برنج- مزاج این گیاه معتدل مایل به گرم است. بتجربه رسیده افرادى که به مقدار زیاد و بمدت طولانى شلتوک برنج مى خورند به درد دهان و درد و ورم زبان مبتلا مى شوند و بتدریج درد و ورم به مرى و معده و روده ها سرایت مى کند و بدن ملتهب مى شود. از این جهت است که پزشکان سنتى شلتوک برن جزا جزء مسموم کننده ها دانسته اند.
۱۲- بذر گزنه یا دانه گزنه- گیاهى است گرم مزاج مسمومیت با دانه گزنه مانند مسمومیت با پیاز عنصل مى باشد این دارو بعلت اسید فرمیک زیادى که دارد دستگاه گوارش را از معده تا مقعد زخم مى کند. متأسفانه این روزها عده اى بدون اطلاع از اثرات سوء آن دانه این گیاه را براى خوردن تجویز مى کنند.
۱۳- عسل تند عطسه آور- مزاج این عصاره گیاهى گرم است. در بعضى نقاط زمین نوعى عسل هست که مزهاش تند و بوى آن عطسه آور است این شهد را زنبوران از روى گیاهان سمى جمع آورى مى کنند روى خود زنبوران اثر سمى ندارد. چون آن را بو کنند عطسه مى آورد و اگر زیاد بو کرده شود انسان را به ضعف بسیار شدید مى اندازد و ممکن است انسان غش کند و شخص عرق سرد مى کند و حال مسموم با این عسل مانند حال کسى است که با شوکران مسموم شده باشد.
۱۴- تریاک- تریاک شیرابه گیاه خشخاش است در ضمن اینکه داروى بسیار مفید بوده و مصارف فراوان دارد و تریاق خوبى براى بعضى از سموم است مسموم کننده مى باشد و کسى که مقدار هشت تا ده گرم تریاک بخورد بشدت مسموم مى شود و علائم زیر در او نمایان مى گردد. سرگیجه، سرد شدن دست و پا، تنگى نفس، زرد شدن رنگ رخسار، خواب آلودگى بسیار، بسختى سخن گفتن، عرق سرد کردن و اگر او را نجات ندهند بحالت کزاز و خفگى از دنیا مى رود. (مزاج این گیاه سرد است)
۱۵- بنگ دانه یا بذر البنج- این گیاه هم مانند تریاک جزء مواد مخدر است و کسى که مقدار ده گرم از آن را بخورد بدنش سست مى شود، زبانش ورم مىکند، از دهانش کف بیرون مى آید، چشمهایش سرخ مى شود، حس شنوائى خود را از دست مى دهد و بحال دیوانگى مى افتد و اگر نجات داده نشود ممکن است از بین برود. (مزاج این گیاه سرد است)
۱۷- مهر گیاه یا یروح الصنم یا گیاه ادمه- کسى که از این گیاه بخورد بدنش بخارش مى افتد، گوشش کر مى شود، بدون اراده بخواب مى رود و بالاخره حالتى شبیه به کزار باو دست مى دهد و اگر نجات پیدا نکند از دنیا مى رود. در مردم عوامل این عقیده هست که مهر گیاه محبت بین زن و شوهر را زیاد مى کند این عقیده درست نیست و جز خطر جانى چیز دیگرى ندارد. (مزاج این گیاه سرد است)
بعضى از گیاهان غیر سمى را هم نمى توان بطور مستمر خورد چون استمرار مصرف آنها در درازمدت اثر بدى روى انسان مى گذارد. مانند گشنیز، اسفرزه، قارچهاى غیر سمى که متأسفانه در زمان حاضر بدون توجه به عواقب آن بمقدار زیاد خورده مى شوند، کاهوى تلخ و غیره
منبع: خسروى، سید مهدى، طب سنتى خسروى: درمان بیماریهاى مختلف با گیاهان دارویى و مواد طبیعى، ۱جلد، برکت کوثر – همدان، چاپ: اول، ۱۳۸۸ ه.ش.
تهیه و تنظیم از تیم پژوهشی بوعلی باب سلامتی
www.boalii.ir
استفاده از مطالب سایت بدون ذکر منبع طبق ماده ۱۲ قانون جرائم رایانه‌ای مورد پیگیری قرار خواهد گرفت
