سرخط خبرها

سیر

در كتب طب سنتى با نام عربى آن «ثوم» آمده است. نوع كوهى و وحشى آن را «موسير» گويند كه در كتب طب سنتى با نام «اسقورديون» و «ثوم الحيه» نيز آورده شده است. به فرانسوى‏Ail وAil cultive و به انگليسى‏garlic گفته مى‏شود. گياهى است از خانواده‏Liliaceae نام علمى آن‏Allium sativum مى‏باشد.

سیر

مشخصات‏

گياهى است پايا و قسمت زيرزمينى‏اش متورم كه ريشكها از آن بيرون آمده و اين تورم همان سير است كه معمولا مصرف مى‏شود، هر غده متورم سير 12- 10 دنده سير دارد كه روى همه آنها را پوششى سفيدرنگ يا صورتى پوشانيده است. برگهاى آن نوارى برنگ سبز تيره، گلها كوچك، صورتى يا مايل به سبز كه به صورت يك چتر در انتهاى ساقه استوانه‏اى گل‏دهنده به ارتفاع 60- 50 سانتى‏متر ظاهر مى‏شود.

دانه‏هاى آن سياه است.

به‏طور كلى دو نوع سير هست سير سفيد و سير صورتى. براى تكثير سير دنده‏هاى سير را از غده آن جدا كرده در اوايل پاييز مى‏كارند. فقط در مناطقى كه زمينهاى آن در دوره زمستان خيلى مرطوب مى‏شود ناچار سير در اوايل بهار كاشته مى‏شود. و ضمنا در مواقعى كه كشت پاييزه به دليلى انجام نشده باشد براى عدم فوت وقت‏ مى‏توان به‏هرحال سير را در اوايل بهار كاشت.

تركيبات شيميايى‏

سير از نظر تركيبات شيميايى داراى حدود 1- 06/ 0 درصد اسانس مى‏باشد كه شامل آليل‏پروپيل دى‏سولفيد و دى‏آليل دى‏سولفيد و دو تركيب گوگردى ديگر مى‏باشد. سير ضدعفونى‏كننده است و فشارخون را پايين مى‏آورد و به علاوه داراى آليسين‏، آليساتين يك‏ و آليساتين دومى‏باشد. سير خاصيت بازدارنده رشد در سير قرمز سير سفيد

مورد جرمهاى گرام نگاتيو گروههاى تيفوئيد و شبه حصبه يا پاراتيفوئيد و اينترى‏تيس (ورم روده‏هاى كوچك) دارد. سير خاصيت بسيار قابل ملاحظه جرم‏كشى دارد و كشت ميكروبى تحت تأثير سير از بين مى‏رود.

در هريك صد گرم از دنده‏هاى غده سير خام مواد زير وجود دارد:

آب 61 گرم، پروتئين 6 گرم، مواد چرب 2/ 0 گرم، هيدراتهاى كربن 29 گرم، خاكستر 5/ 1 گرم، كلسيم 29 ميلى‏گرم، فسفر 202 ميلى‏گرم، اهن 5/ 1 ميلى‏گرم، سديم 19 ميلى‏گرم، پتاسيم 529 ميلى‏گرم، ويتامين‏A خيلى كم، تيامين 25/ 0 ميلى‏گرم، رايبوفلاوين 08/ 0 ميلى‏گرم، نياسين 5/ 0 ميلى‏گرم، ويتامين‏C 15 ميلى‏گرم.

خواص- كاربرد

سير بادشكن، ضدعفونى‏كننده است و سابقا حكما معتقد بودند خوردن سير بدن را در مقابل بيمارى‏هاى عفونى محافظت مى‏كند. نرم‏كننده سينه، كرم‏كش و ضد كرم، مدر، آرام‏بخش و محرك و مقوى و تونيك است

چينى‏هاى قديم سير را به عنوان تقويت‏كننده احشا و تصفيه‏كننده و به عنوان عاملى كه براى طحال مفيد است مورد توجه قرار مى‏دادند [ريد]. و سير را به عنوان ماده مسكن و آرام‏بخش براى معده و كليه مى‏شناختند و معتقد بودند كه در مورد مسموميتهاى غذايى سير به عنوان ترياق و ضد سم اثر بسيار نيكويى دارد [استوارت‏]. براى معالجه سرماخوردگى و التهابهاى زكامى بينى [هاو]. و در ضعفهاى ناشى از آفتاب‏زدگى مى‏خوردند. سير را در روغن له مى‏كردند و روى آبسه‏ها و محل نيش حشرات و مار و عقرب مى‏گذاردند. دو دانشمند معروف‏Cavallito وBailey در سير (آليسين) را يافتند كه روغن بى‏رنگى است و خاصيت بازدارنده رشد باكترى روى باكترى‏هاى گرام پوزيتيو و گرام نگاتيو دارد [پتلو]. تجربيات جالبى براى معالجه سل با سير روى خوكچه آزمايشگاهى به عمل آمده است. سير فشارخون بالا را پايين مى‏آورد و موجب اتساع شريانها و رفع تصلب شريانها مى‏شود. سير از نظر طبيعت طبق نظر حكماى طب سنتى خيلى گرم و خشك است. حرارت سير شبيه به حرارت غريزى است و سير وحشى و صحرايى از سير مزروع گرمتر و خشك‏تر است از نظر خواص معتقدند كه بازكننده انسداد مجارى و خشك‏كننده رطوبتهاى معده و مفاصل و رقيق‏كننده خون است. مدر است و قاعده‏آور و معرق، ضد سم است، پوست را زخم مى‏كند. خوردن آن در صورتى كه منطبق با مزاج باشد و در حد اعتدال خورده شود براى سلامتى بدن مفيد است. توصيه اين است كه پخته و يا با سركه خورده شود (سيرترشى). سير براى تصفيه آواز، حلق، نفس‏تنگى، فراموشى، فلج، لقوه، رعشه و اكثر بيماريهاى عصبى مفيد است. دردهاى مفاصل، سياتيك، نقرس، درد لگن خاصره و امثال اينها را تسكين مى‏دهد. و براى قطع اخلاط غليظه، دفع بادهاى تهى‏گاه، خارج‏ ساختن زالوى در حلق مانده، براى اخراج اقسام كرم معده و كرم كدو مفيد است. در سردمزاجان براى تقويت نيروى جنسى و افزايش توليد اسپرم نافع است. در گرم‏مزاجان تشنگى ايجاد مى‏نمايد و براى تبهاى كهنه، زخمهاى ريه، درد معده، قطره قطره ادرار كردن، درخشانى رنگ چهره و تحليل ورمها و خرد كردن سنگ كليه مفيد است. ضماد مخلوط سير كوبيده با پيه يا با روغن زيتون براى تحليل تومورهاى سرد اثر قوى دارد و اين ضماد به (خردل شيطان) معروف است.

در مقابل سم گزيدن مار و رتيل و حشرات سمى ضد سم خوبى است.

ادامه خوردن آن موجب ريختن موى سفيد و روييدن موى سياه است. اگر با انجير و سداب و مغز گردو خورده شود، پادزهر قوى است. پخته آن با زيره براى تقويت دندان مفيد است. اگر سير را با شير گوسفند پخته و با روغن حيوانى سرخ كنند و با عسل شيرين كرده و حلوا درست كنند در تحريك نيروى جنسى و انعاظ بسيار مؤثر است.

در صورت عدم رعايت مزاج و سن و فصل، خوردن سير مضر است، سردرد مى‏آورد و براى چشم و ريه و بواسير و زنان حامله و اشخاصى كه شكم‏روش دارند مضر مى‏باشد و نيروى جنسى را ضعيف مى‏كند.

توصيه براى رفع اين مضرات خوردن پخته آن است در آب با كمى نمك و اضافه كردن روغن بادام يا روغن حيوانى و خوردن آن با گشنيز و سكنجبين و آب انار ترش و شيرين. غرغره آب سير با آب سركه براى اخراج زالوى در حلق مانده مفيد است. تنقيه با آب دم‏كرده سير براى سياتيك و ماليدن سير پخته به دندان براى تسكين درد دندان نافع است. ضماد سوخته آن با عسل براى رفع خون‏مردگى زير پلك چشم نافع است.

با خوردن چند قطره اسانس آنژليك نيز بوى سير رفع مى‏شود و يا نيم ساعت پس از مصرف آن اگر يك عدد سيب را رنده كرده و يا يك قاشق عسل بخورند و يا پس از خوردن سير برگ جعفرى را بجوند بوى سير رفع مى‏شود.

خوردن سير براى اشخاصى كه دستگاه جهاز هاضمه آنها تحريك مى‏شود، مجاز نيست.

براى تهيه جوشانده سير 30- 8 گرم آن را در يك ليتر آب يا شير مى‏جوشانند.

منبع : کتاب معارف گیاهی

همچنین ببینید

سیر

درمان چربی و قند خون با عرق سیر

درمان چربی و قند خون با عرق سیر عرق سیر قند خون را کاهش می …